Thanh Hóa: Tổ chức phiên giải trình về tình trạng chậm đóng, nợ đọng bảo hiểm xã hội

Tham dự phiên giải trình có đồng chí Trịnh Tuấn Sinh, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, các đồng chí là Trưởng, Phó các Ban của HĐND tỉnh, các vị đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND tỉnh, lãnh đạo các ban, sở, ngành cấp tỉnh, lãnh đạo các huyện, thị xã, thành phố. Đây là phiên giải trình thứ 3 của Thường trực HĐND tỉnh Thanh Hóa khoá XVIII được kết nối trực tuyến từ điểm cầu Tỉnh ủy với 27 điểm cầu các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh.

Phát biểu khai mạc phiên giải trình, đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh Đỗ Trọng Hưng nêu rõ: Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp là một trong những chính sách trụ cột của hệ thống an sinh xã hội quốc gia, có tính chia sẻ cộng đồng và mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện tính ưu việt của chế độ. 

Trong những năm vừa qua, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và thực hiện chính sách an sinh xã hội, đặc biệt là các chính sách liên quan đến bảo hiểm xã hội nhằm thúc đẩy tiến bộ và công bằng xã hội, coi đây vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển bền vững của đất nước. Hệ thống pháp luật về chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp ngày càng hoàn thiện, phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động và nhân dân.

Để phiên giải trình đạt kết quả tốt, Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Đỗ Trọng Hưng đề nghị các đại biểu nghiên cứu kỹ các báo cáo của Bảo hiểm xã hội tỉnh và đoàn khảo sát do Thường trực HĐND tỉnh thành lập, từ thực tiễn công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ ở địa phương, cơ quan, đơn vị mình và ý kiến, kiến nghị của cử tri đặt các câu hỏi sát đúng để các cơ quan có trách nhiệm giải trình. Đối với những nội dung giải trình chưa rõ, cần tranh luận để làm rõ, đi đến tận cùng của vấn đề, qua đó đáp ứng kỳ vọng của cử tri và nhân dân, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND tỉnh.

Tiếp đó, Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Văn Tám đã báo cáo về tình trạng chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN đã chỉ rõ thực trạng chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp kéo dài trên địa bàn tỉnh. Cụ thể:

Thời điểm 31/12/2020 toàn tỉnh có 302 đơn vị hành chính sự nghiệp chậm đóng BHXH với số tiền 4,7 tỷ đồng; 1.965 đơn vị khối doanh nghiệp, hợp tác xã đang hoạt động chậm đóng BHXH với số tiền 316,8 tỷ đồng.

Thời điểm 31/12/2021 toàn tỉnh có 264 đơn vị hành chính sự nghiệp chậm đóng BHXH với số tiền 7,06 tỷ đồng; 1.997 đơn vị khối doanh nghiệp, hợp tác xã đang hoạt động chậm đóng BHXH với số tiền 292,9 tỷ đồng.

Thời điểm 31/12/2022 toàn tỉnh có 280 đơn vị hành chính sự nghiệp chậm đóng BHXH với số tiền 7,36 tỷ đồng; 2.252 đơn vị khối doanh nghiệp, hợp tác xã đang hoạt động chậm đóng BHXH với số tiền 314,2 tỷ đồng

Đáng chú ý, hiện có 520 doanh nghiệp phá sản, chủ bỏ trốn dừng hoạt động với số nợ 121 tỷ 297, 43 triệu đồng.

Việc chậm đóng bảo hiểm xã hội kéo dài của các đơn vị, doanh nghiệp nêu trên đã làm ảnh hưởng lớn đến việc tổ chức thực hiện các chế độ chính sách của cơ quan Bảo hiểm xã hội đó là: không có cơ sở để giải quyết quyền lợi cho người lao động tại các đơn vị chậm đóng, nhất là khi người lao động bị ốm đau, thai sản, tai nạn lao động không được thanh toán chế độ; một số người lao động đến tuổi nghỉ hưu không được chốt sổ bảo hiểm xã hội để giải quyết chế độ hưu trí, khiến cuộc sống của họ gặp nhiều khó khăn trước những áp lực của cuộc sống.

Các đại biểu HĐND tỉnh đã nêu câu hỏi đề nghị lãnh đạo Bảo hiểm xã hội tỉnh, Ban chỉ đạo thực hiện chính sách Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp trên địa bàn, Sở lao động, Thương binh và Xã hội, Liên đoàn lao động tỉnh và lãnh đạo các địa phương giải trình làm rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị liên quan đến tình trạng chậm đóng bảo hiểm xã hội kéo dài. 

Trên cơ sở các vấn đề mà các đại biểu nêu, lãnh đạo Bảo hiểm xã hội tỉnh, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, Liên đoàn lao động tỉnh và lãnh đạo thành phố Thanh Hoá đã giải trình từng nội dung cụ thể, làm rõ trực trạng, nguyên nhân khách quan, chủ quan dẫn đến tình trạng chậm đóng bảo hiểm xã hội kéo dài, đồng thời làm rõ trách nhiệm và đưa ra giải pháp và lộ trình khắc phục tình trạng chậm đóng bảo hiểm xã hội kéo dài trong thới gian tới. 

Trong đó các ngành, các đơn vị sẽ tăng cường kiểm tra, thanh tra chuyên ngành đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp; chủ động phối hợp với cơ quan Lao động - Thương binh và Xã hội, Công an và các cơ quan có liên quan thành lập đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành việc thực hiện chính sách pháp luật về lao động, bảo hiểm xã hội. Sau kiểm tra, thanh tra thực hiện nghiêm xử phạt, kiến nghị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật; kiến nghị cấp có thẩm quyền áp dụng các hình thức xử lý phù hợp đối với cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm xã hội.

Không khí Phiên giải trình diễn ra sôi nổi, nghiêm túc, thẳng thắn, trách nhiệm. Các vị đại biểu tham dự đã phát huy tinh thần dân chủ, trao đổi, nêu yêu cầu giải trình tập trung vào nhóm các vấn đề "nóng", nổi cộm còn tồn tại, hạn chế liên quan đến việc chậm đóng, nợ đọng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp trên địa bàn tỉnh. 

Tại phiên giải trình, đồng chí Đầu Thanh Tùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban chỉ đạo thực hiện chính sách Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp trên địa bàn tỉnh tiếp thu các ý kiến của các đại biểu, đồng thời đưa ra một số giải pháp trọng tâm nhằm kịp thời chấn chỉnh và khắc phục tình trạng chậm đóng bảo hiểm xã hội trên địa bàn tỉnh.

Phát biểu kết luận phiên giải trình, đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh Đỗ Trọng Hưng nhấn mạnh: Sau 1 buổi làm việc, với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, thẳng thắn, trách nhiệm, Phiên giải trình về tình trạng chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp kéo dài trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành nội dung, chương trình đề ra.

Cùng với việc chỉ ra những tồn tại hạn chế trong thực hiện các chính sách về bảo hiểm xã hội, đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh khẳng định nguyên nhân chủ yếu là do một số cấp ủy đảng, chính quyền chưa quan tâm đúng mức đến công tác bảo hiểm xã hội. Cơ quan quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội chưa chủ động thực hiện chức năng tham mưu cho chính quyền chỉ đạo xử lý dứt điểm tình trạng chậm đóng, nợ đọng bảo hiểm xã hội. Ý thức của một bộ phận chủ sử dụng lao động còn thấp, thực hiện không nghiêm túc, đầy đủ pháp luật về bảo hiểm xã hội...

Trên cơ sở đánh giá làm rõ kết quả, những hạn chế, yếu kém và chỉ ra nguyên nhân dẫn đến tình trạng chậm đóng bảo hiểm xã hội kéo dài; đồng chí yêu cầu các cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp nhằm sớm khắc phục tình trạng chậm đóng bảo hiểm xã hội.

Cơ quan Công an cần chủ động phối hợp chặt chẽ với cơ quan BHXH thực hiện công tác phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh phòng, chống tội phạm và các vi phạm pháp luật trong lĩnh vực BHXH. Sở Lao động, Thương binh và Xã hội cần tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các doanh nghiệp vi phạm pháp luật về BHXH. Sở Kế hoạch và Đầu tư hằng quý cung cấp danh sách các đơn vị doanh nghiệp thành lập mới, giải thể, phá sản, tạm ngừng kinh doanh cho cơ quan Bảo hiểm xã hội để theo dõi nợ và giải quyết đảm bảo các chế độ BHXH cho người lao động. Sở Y tế đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn tổ chức thực hiện và phối hợp với cơ quan Bảo hiểm xã hội thanh tra, xử lý vi phạm trong thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT.

Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo các đơn vị trực thuộc khi thực hiện thanh tra, kiểm tra thuế phối hợp với cơ quan Bảo hiểm xã hội đôn đốc đơn vị đóng, nộp BHXH theo quy định. Thanh tra tỉnh tăng cường công tác thanh tra việc chấp hành pháp luật về BHXH của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, chủ sử dụng lao động. Liên đoàn Lao động tỉnh đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật, chính sách, chế độ BHXH với những hình thức và nội dung phù hợp nhằm nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận, ý thức tự giác chấp hành pháp luật về BHXH của người sử dụng lao động và đoàn viên công đoàn, người lao động.