Thị trường xếp hạng tín nhiệm Việt Nam - định hướng và tiềm năng phát triển

Ngày 12/11, tại Hà Nội, Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng phát triển châu Á tổ chức Hội thảo “Thị trường xếp hạng tín nhiệm Việt Nam, định hướng và tiềm năng phát triển” nhằm góp phần nâng cao nhận thức về vai trò của dịch vụ xếp hạng tín nhiệm trên thị trường vốn.

Theo đại diện Bộ Tài chính, những năm qua, Việt Nam đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực, khẳng định vị thế là điểm đến tin cậy của dòng vốn đầu tư trong và ngoài nước. Thị trường vốn Việt Nam tăng trưởng nhanh, ngày càng đóng vai trò trọng yếu trong việc huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển.

Cùng với sự phát triển đó, thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) và dịch vụ xếp hạng tín nhiệm cũng đã hình thành từ năm 2014, với việc ban hành Nghị định số 88/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định về dịch vụ xếp hạng tín nhiệm.

Trải qua hơn 10 năm, hoạt động xếp hạng tín nhiệm đang đóng góp vai trò quan trọng vào việc tăng cường tính minh bạch của thị trường, qua đó thúc đẩy sự phát triển an toàn, bền vững và chuyên sâu của thị trường.

Đối với nhà đầu tư, kết quả xếp hạng tín nhiệm cung cấp đánh giá về năng lực tài chính và khả năng trả nợ của tổ chức phát hành, giúp nhà đầu tư có thêm công cụ hiệu quả để đánh giá, phân tích rủi ro trước khi ra quyết định đầu tư.

Đối với doanh nghiệp, kết quả xếp hạng tín nhiệm góp phần thúc đẩy các tổ chức phát hành nâng cao hiệu quả hoạt động, cải thiện minh bạch tài chính. Khi đạt được mức xếp hạng tín nhiệm tốt, doanh nghiệp có cơ hội giảm chi phí huy động vốn.

Để tiếp tục thúc đẩy lĩnh vực này, bước tiến quan trọng là việc áp dụng quy định về xếp hạng tín nhiệm bắt buộc, bắt đầu từ năm 2023 đối với TPDN phát hành ra công chúng và từ năm 2024 đối với trái phiếu phát hành riêng lẻ.

Thời gian qua, Bộ Tài chính đã tiếp tục tham mưu Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi Luật Chứng khoán và Luật Doanh nghiệp nhằm tăng cường trách nhiệm của các tổ chức cung cấp dịch vụ, nâng cao yêu cầu đối với các trái phiếu chào bán cho nhà đầu tư cá nhân, qua đó thúc đẩy thị trường hoạt động minh bạch hơn. Vừa qua, Nghị định số 245/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định bắt buộc phải xếp hạng tín nhiệm khi phát hành ra công chúng.

Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, thị trường vốn, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang có bước phát triển tích cực, đặc biệt sau khi thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp. Trong bối cảnh đó số lượng doanh nghiệp chủ động thực hiện xếp hạng tín nhiệm để công bố kết quả ra thị trường ngày càng tăng.

Đến nay hơn 140 doanh nghiệp trong các ngành bất động sản, chứng khoán, năng lượng sản xuất đã được xếp hạng tín nhiệm khi chào bán trái phiếu. Năm 2024, 216,6 nghìn tỷ đồng trái phiếu của 54 tổ chức phát hành đã được xếp hạng tín nhiệm, chiếm 46,3% tổng giá trị phát hành cả năm. Trong 10 tháng năm 2025, giá trị trái phiếu phát hành có xếp hạng tín nhiệm đạt 287,4 nghìn tỷ đồng; gấp 2,1 lần cùng kỳ năm 2024.

Tính đến hết tháng 10 năm 2025, tổng dư nợ trái phiếu của các tổ chức phát hành có xếp hạng tín nhiệm đạt gần 461 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 33,7% tổng dư nợ trái phiếu doanh nghiệp toàn thị trường. Điều này cho thấy tiềm năng của dịch vụ xếp hạng tín nhiệm tại Việt Nam để phát triển mạnh trong thời gian tới.

Nhằm thúc đẩy phát triển dịch vụ xếp hạng tín nhiệm tại Việt Nam trong thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục phối hợp tích cực với các đối tác tin cậy để triển khai các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật, phổ biến pháp luật và đào tạo về dịch vụ xếp hạng tín nhiệm tại Việt Nam, hướng đến mục tiêu phát triển thị trường xếp hạng tín nhiệm minh bạch, lành mạnh, hình thành văn hóa xếp hạng tín nhiệm tại Việt Nam trở thành kênh tham khảo đáng tin cậy cho các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài.