Thông tư 25 - động lực cho kỳ vọng nâng hạng thị trường chứng khoán

Việt Nam đang trong giai đoạn quan trọng khi FTSE tiến hành đánh giá phân loại thị trường cổ phiếu, kết quả dự kiến công bố ngày 7/10. Thị trường chứng khoán Việt Nam kỳ vọng sẽ có cơ hội nâng hạng trong kỳ này.

Bộ Tài chính tiếp tục đưa ra nhiều giải pháp hoàn thiện khung pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài. Đặc biệt, Thông tư 25/2025/TT-NHNN vừa được Ngân hàng Nhà nước ban hành đã góp phần rút ngắn thời gian mở tài khoản, tạo điều kiện để dòng vốn ngoại tiếp cận nhanh hơn với thị trường chứng khoán Việt Nam.

Trước đây, việc mở tài khoản vốn đầu tư gián tiếp cho nhà đầu tư ngoại kéo dài nhiều tuần đến vài tháng do quy định hợp pháp hóa lãnh sự, yêu cầu gặp mặt trực tiếp để KYC và những thủ tục bổ sung như lưu giữ mẫu chữ ký, mẫu dấu hay theo dõi hiệu lực giấy tờ tùy thân. Điều này khiến nhà đầu tư khó tiếp cận nhanh thị trường.

Thông tư 25 đã tháo gỡ các vướng mắc này. Nhà đầu tư có thể ủy quyền cho tổ chức tài chính mở, đóng và sử dụng tài khoản thanh toán.

Yêu cầu hợp pháp hóa lãnh sự được bãi bỏ, giấy tờ định danh được mở rộng ngoài hộ chiếu. Các ngân hàng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài cũng không còn phải theo dõi hạn giấy tờ tùy thân, lưu giữ hay cập nhật mẫu chữ ký, mẫu dấu.

Quy định mới còn cho phép dùng hệ thống SWIFT để mở và vận hành tài khoản thanh toán, đồng thời tài khoản ngoại tệ có thể mở bằng phương tiện điện tử. Việc rút tiền và giao dịch điện tử không còn yêu cầu sinh trắc học, giúp tăng tính linh hoạt và tiết kiệm chi phí vận hành cho tổ chức tín dụng.

Nhờ chuỗi thay đổi này, quy trình mở tài khoản vốn đầu tư gián tiếp được rút ngắn đáng kể. Theo Bộ Tài chính, thời gian hoàn thiện hồ sơ hiện chỉ còn khoảng 2 tuần, thay vì nhiều tháng như trước.

Đây là kết quả của sự kết hợp giữa Thông tư 25 và các văn bản pháp lý trước đó như Thông tư 03/2025/TT-NHNN về mở tài khoản bằng đồng Việt Nam hay Thông tư 20/2025/TT-BTC về nghĩa vụ công bố thông tin.

Song song, các văn bản trước đó của Bộ Tài chính như Thông tư 68/2024/TT-BTC, Thông tư 18/2025/TT-BTC đã mở đường cho nhiều cơ chế giao dịch tiệm cận quốc tế, trong đó có quy định cho phép nhà đầu tư tổ chức nước ngoài giao dịch mà không cần đủ 100% tiền. Tất cả đều hướng đến mục tiêu đơn giản hóa thủ tục, tạo thuận lợi tối đa cho dòng vốn ngoại.

Chuỗi cải cách pháp lý, đặc biệt là Thông tư 25, được xem là tín hiệu rõ nét cho quyết tâm cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao tính minh bạch và chuẩn hóa theo thông lệ quốc tế.

Các chuyên gia nhận định, việc nâng hạng không chỉ thu hút vốn ngoại mà còn củng cố niềm tin của nhà đầu tư trong nước, thúc đẩy minh bạch, chuẩn hóa và nâng cao chất lượng thị trường. Khi môi trường đầu tư trở nên minh bạch, chuẩn mực, Việt Nam sẽ hấp dẫn hơn với cả nhà đầu tư cá nhân lẫn tổ chức, trong và ngoài nước.

Về dài hạn, những cải cách này sẽ góp phần phát triển thị trường chứng khoán ổn định, bền vững, đóng góp tích cực cho tăng trưởng kinh tế quốc gia. 

Theo ước tính, nếu được nâng hạng, Việt Nam có thể đón khoảng 1 tỷ USD từ các quỹ thụ động và 4 - 6 tỷ USD từ các quỹ chủ động. Nguồn vốn quy mô lớn này không chỉ gia tăng thanh khoản mà còn giúp thị trường chứng khoán phát triển bền vững hơn, củng cố niềm tin của cả nhà đầu tư trong và ngoài nước.