Tiên Kiên (Lâm Thao - Phú Thọ): Giấc mơ trồng cây ăn quả vườn đồi có tan?

Trước đây, người dân nơi này chủ yếu trồng sắn, trồng rừng để tăng thêm thu nhập. Xác định phát triển cây ăn quả trên đất đồi, vườn là hướng đi mới, Đảng ủy, chính quyền xã đã khuyến khích người dân xóa bỏ vườn tạp, chuyển sang trồng các loại cây ăn quả tập trung theo hướng sản xuất hàng hóa. Đến nay, hầu hết các hộ đều trồng các loại cây ăn quả, trong đó có 60 vườn cây ăn quả quy mô lớn, rộng từ 1 - 3 ha, bước đầu cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm. 

Theo các hộ dân trồng cây ăn quả ở Tiên Kiên, để nâng cao hiệu quả kinh tế, người dân trồng xen canh nhiều loại cây trồng, theo phương châm mùa nào quả ấy, tránh tình trạng độc canh gây rủi ro cao. Ngoài các cây chủ lực là cam, bưởi, người dân trồng xen canh hồng xiêm, nhãn, dứa… để tăng nguồn thu nhập. Bên cạnh cây ăn quả, hoa cũng được xem là loại cây phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng đất vườn nơi đây, với các loại giống hoa cúc, hoa đồng tiền phục vụ nhu cầu cho bà con trong xã và một số vùng lân cận. 

Một số hình ảnh dự án Cụm công nghiệp Bắc Lâm Thao đang tiến hành xây dựng 
khi chưa hoàn thiện đền bù và giải phóng mặt bằng.

 Ông Trần Tiến Dũng - Chủ tịch UBND xã Tiên Kiên - cho biết: “Việc cải tạo vườn tạp, chuyển đổi cơ cấu cây trồng ở đất đồi, vườn bước đầu đã mang lại kết quả khả quan, hình thành vùng trồng cây ăn quả theo hướng sản xuất hàng hóa, góp phần chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp, tạo được việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân. Thời gian tới, xã tích cực phối hợp các cơ quan, đơn vị tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh để đảm bảo chất lượng đầu ra của sản phẩm; quản lý chặt chẽ diện tích cây trồng, tránh phát triển ồ ạt gây ra tình trạng được mùa rớt giá”.

Tại xã Tiên Kiên, gia đình anh Nguyễn Minh Chí ở khu 16 là hộ dân đi tiên phong trong phong trào cải tạo vườn tạp. Vốn là lao động tự do, sau nhiều năm trăn trở thoát nghèo, năm 2015, anh mạnh dạn thuê lại 3ha đất đồi trồng 2.000 gốc cam Vinh, 1.500 gốc bưởi Diễn, da xanh và xen canh một số loại cây khác. Thời gian đầu cải tạo, gia đình anh gặp nhiều khó khăn do diện tích thuê trước trồng rừng lâu năm, đất bị bạc màu, nhưng nhờ sự cần cù, chịu khó mảnh đất rừng cằn cỗi, trơ sỏi đá nay đã thành vườn cam sai trĩu quả. Năm 2017, 400 gốc cam Vinh đã cho lứa quả đầu tiên. Nhận xét về sản phẩm vườn đồi của mình, anh Chí cho biết: “Năm đầu cây cam cho thu hoạch, chất lượng quả tốt, mẫu mã đẹp, ăn ngọt và mọng nước. Thời điểm đó, tôi bán với giá trung bình từ 25.000 - 30.000 đồng/kg. Năm nay, cam cho quả đồng loạt, ước cả vườn đạt khoảng 60 tấn quả, hứa hẹn sẽ đem lại thu nhập hàng tỷ đồng”. 

Không ngại khó, ngại khổ, bằng ý chí và nghị lực vươn lên, bước đầu, anh Nguyễn Minh Chí đã thành công với mô hình trồng cây ăn trái. Anh dự định tiếp tục mở rộng thêm diện tích khi tìm được nhà liên kết để đảm bảo đầu ra cho sản phẩm. Tuy nhiên, những dự định của anh đang có nguy cơ phải dừng lại, ước mơ làm giàu trên chính vùng đất quê hương đang dần tan vỡ. Đó là khi UBND huyện Lâm Thao phê duyệt quyết định xây dựng dự án Cụm công nghiệp Bắc Lâm Thao ngay trên những mảnh vườn, những trang trại mà bà con nông dân đã gây dựng mất bao nhiêu thời gian, tiền của và công sức.

Chia sẻ với PV, anh Chí - người có hai trang trại trồng cây ăn quả - cho biết: “Chúng tôi, những người nông dân bị thu hồi đất để phục vụ dự án xây dựng Cụm công nghiệp Bắc Lâm Thao rất bức xúc trước quyết định trên, chúng tôi đã đầu tư rất nhiều mồ hôi, công sức cũng như tiền của vào mảnh đất của mình, vậy mà đến thời gian thu hoạch thì lại bị lấy đất để phục vụ dự án?”.

Về dự án Cụm công nghiệp Bắc Lâm Thao, anh Nguyễn Minh Chí cho biết: “Vào ngày 03/05/2019, UBND tỉnh Phú Thọ ban hành Quyết định số 949/QĐ-UBND về việc phê duyệt chủ trương đầu tư. Tại Điều 4 của Quyết định này chỉ quy định trách nhiệm của UBND huyện Lâm Thao là hướng dẫn Nhà đầu tư dự án thực hiện các thủ tục về đầu tư, đất đai, xây dựng, giao thông, môi trường, phòng chống cháy nổ, nhưng lại không đề cập đến thẩm quyền thu hồi đất của UBND huyện. Tuy nhiên, ngày 28/05/2019 UBND huyện Lâm Thao đã ban hành Thông báo số 78/TB-UBND về việc thu hồi đất, sau đó thực hiện hàng loạt công việc liên quan tới bồi thường giải phóng mặt bằng, ban hành 02 Quyết định số 4835/QĐ-UBND và Quyết định số 4836/QĐ-UBND ngày 16/12/2019 về việc thu hồi đất và bồi thường hỗ trợ khi thu hồi. “Vậy căn cứ nào để UBND huyện Lâm Thao thực hiện việc thu hồi đất?”, anh Chí chất vấn.

Anh Chí cũng nói thêm rằng, từ những bức xúc nêu trên, gia đình anh đã có đơn thư gửi các cơ quan thông tấn báo chí, khẩn thiết đề nghị các cơ quan sớm vào cuộc xác minh tính pháp lý của dự án Cụm công nghiệp Bắc Lâm Thao, xem xét vấn đề thẩm quyền thu hồi đất của UBND huyện Lâm Thao đã đúng hay chưa. Từ đó mới có cơ sở để xác minh tính hợp pháp của các căn cứ, quyết định thu hồi, đền bù đất tại địa phương”.

Nhận được đơn thư của gia đình anh Chí, để có cái nhìn đa chiều, phóng viên đã có buổi làm việc với Công ty Giza - Chủ đầu tư dự án Cụm công nghiệp Bắc Lâm Thao. Trong buổi làm việc với ông Nguyễn Dương Thành, đại diện pháp chế của Công ty Giza, ông cho biết:“Việc xây dựng dự án là hoàn toàn đúng, không có sai phạm như người dân phản ánh, chúng tôi đã được UBND huyện bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án và trong phần bàn giao thì không có khu vực đất nhà anh Chí...”. Vậy nhưng, khi PV đề nghị được xem các căn cứ khẳng định dự án triển khai đúng pháp luật, thì ông Thành lại nói rằng: “Hôm nay nhân viên giữ văn bản, giấy tờ đi vắng nên sẽ cung cấp đầy đủ cho cơ quan báo chí vào lúc khác”.

Nguyện vọng được tiếp cận thông tin và nắm rõ tính pháp lý của dự án là nguyện vọng vô cùng chính đáng của người dân trong bối cảnh cần minh bạch hóa thông tin như hiện nay. Vì vậy, đề nghị các cơ quan chức năng của xã Tiên Kiên, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ và chủ đầu tư dự án cần sớm công khai những thông tin theo luật định và đối thoại với người dân, để người dân hiểu, đồng thuận với các chủ trương của chính quyền, tránh những bức xúc kéo dài và tình trạng đơn thư vượt cấp như hiện nay. 

Nguyễn Hưng