TP HCM: Trung bình mỗi tháng có gần 20.000 doanh nghiệp rút khỏi thị trường

Báo cáo kết quả hoạt động doanh nghiệp quý III của HUBA cho biết, tổng sản phẩm trên địa bàn thành phố (GRDP) đạt 7,07%, kim ngạch xuất khẩu gần 68,65 tỷ USD cho thấy hoạt động xuất khẩu có dấu hiệu khởi sắc.

Một số ngành công nghiệp chế biến - chế tạo, điện tử, máy tính, linh kiện tăng trên 10%; nông - lâm - thủy sản tăng 3,83%; công nghiệp và xây dựng tăng 8,55%. Các lĩnh vực liên quan đến xây dựng và bất động sản được kỳ vọng phục hồi nhờ chính sách đầu tư công và định hướng phát triển kinh tế tư nhân, khoa học công nghệ, cải cách hành chính, hội nhập quốc tế.

HUBA nhận định, doanh nghiệp vẫn đang đối diện với nhiều khó khăn. Tỷ giá USD tăng từ 25.000 lên 26.500 đồng trong vòng một năm (từ tháng 9/2024 đến tháng 9/2025) khiến chi phí nhập khẩu tăng khoảng 6%.

Diễn biến trên làm tăng nghĩa vụ nợ phải trả, đẩy giá hàng hóa và nguyên liệu nhập khẩu lên cao, ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm, đồng thời có thể khiến chi phí đầu tư công vượt dự toán ban đầu.

Thị trường bất động sản thiếu ổn định cũng tác động đến doanh nghiệp. Giá căn hộ cao vượt quá khả năng chi trả của người lao động, trong khi nghĩa vụ trả nợ trái phiếu lớn làm giảm khả năng cân đối tài chính.

Tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp đến hạn trong nửa cuối năm 2025 ước đạt 131.601 tỷ đồng; trong đó trái phiếu bất động sản chiếm 69.970 tỷ đồng, tương đương 53% tổng khối lượng đáo hạn.

Đối với khu vực doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh, khó khăn ngày càng rõ rệt. Sự cạnh tranh gay gắt từ thương mại điện tử cùng thay đổi thói quen tiêu dùng khiến nhiều cửa hàng, sạp chợ truyền thống đóng cửa. Việc siết chặt quản lý hàng gian, hàng giả, hóa đơn và kê khai thuế tạo áp lực lớn với những hộ kinh doanh lớn tuổi, công nghệ khó thích ứng.

Do đó, số doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ tạm ngừng kinh doanh có thời hạn tăng cao, trên 10% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân mỗi tháng, TP HCM có gần 20.000 doanh nghiệp rút khỏi thị trường.

Bên cạnh đó, còn khá nhiều doanh nghiệp không còn hoạt động nhưng chưa hoàn thành thủ tục giải thể, phá sản và rất nhiều hộ kinh doanh, thương nhân đã trả mặt bằng, đóng cửa chờ xem xét.

Theo thống kê, số doanh nghiệp thành lập mới giảm 13,9%; doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động tăng 11,1%; giải thể tăng 15,4%. Dù tổng vốn đầu tư toàn xã hội 9 tháng đầu năm 2025 ước đạt hơn 465.000 tỷ đồng, tăng 10,3%, thì vốn ngoài nhà nước chỉ đạt 238.862 tỷ đồng, giảm 3,7% so với cùng kỳ năm trước. HUBA đánh giá, điều này phản ánh những khó khăn của khu vực kinh tế tư nhân cần có giải pháp điều chỉnh để tạo động lực phát triển mới.

Nhiều ngành nghề truyền thống, thâm dụng lao động như dệt may, da giày, đồ gỗ, nội thất đang thu hẹp quy mô sản xuất. Ngành chế biến lương thực thực phẩm gặp khó khi giá trong nước cao hơn hàng nhập khẩu hàng chục phần trăm do chi phí thức ăn chăn nuôi lớn, sản xuất nhỏ lẻ, công nghệ lạc hậu. Doanh nghiệp trong ngành khó tiếp cận vốn ưu đãi để đầu tư sản xuất xanh và thiếu nhân lực chất lượng cao trong chế biến, quản trị chuỗi cung ứng.

Ngoài ra, các chính sách thương mại quốc tế thời gian qua cũng ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu. Chính sách thuế đối ứng của Mỹ tác động đến nhiều ngành: công nghiệp chế biến - chế tạo 64%, dịch vụ 66%, xây dựng 62%, nông - lâm - thủy sản 61%. Một số mặt hàng truyền thống như thủy hải sản, gỗ… bị áp thuế chống phá giá cao, gây khó cho doanh nghiệp xuất khẩu.

Tại thị trường châu Âu, lợi thế từ Hiệp định EVFTA bị thu hẹp khi Ủy ban châu Âu (EC) công bố áp thuế chống bán phá giá 12,1% đối với sản phẩm thép cán nóng nhập khẩu từ Việt Nam và siết ngưỡng Asen vô cơ trong thủy sản. 

Cảnh báo "thẻ vàng" của EC đối với ngành thủy sản Việt Nam vẫn chưa được gỡ bỏ, khiến các lô hàng cá ngừ, hải sản khai thác phải trải qua quy trình kiểm tra gắt gao, kéo dài thời gian thông quan và làm tăng chi phí.Một số doanh nghiệp xuất khẩu nhỏ không chịu nổi áp lực đã tạm ngừng hoạt động hoặc giải thể, chờ cơ hội mới.