TS.Trần Đình Lý: Marketing nông sản Việt - Phải chuyển từ giới thiệu sang kiến tạo nhu cầu

Trong bối cảnh ngành nông nghiệp Việt Nam đứng trước cả cơ hội và thách thức từ thị trường toàn cầu và tái cấu trúc thị trường nội địa, Tạp chí Doanh nghiệp và Tiếp thị đã có cuộc trao đổi với TS. Trần Đình Lý, Chủ tịch Điều hành Dự án "Tiếp thị nông sản Việt" - Phó Chủ tịch Hội Marketing Việt Nam, bên cạnh vị trí quản lý tại trường đại học có truyền thống hàng đầu về lĩnh vực này.

PV: Thưa TS. Trần Đình Lý, ông đánh giá thế nào về vị thế của nông sản Việt hiện nay trên thị trường quốc tế và nội địa?

TS. Trần Đình Lý: Nông sản Việt đã xuất khẩu tới hơn 190 quốc gia, nhiều mặt hàng nằm trong top đầu thế giới. Tuy nhiên, điều tôi trăn trở là ngay tại thị trường nội địa - nơi "sân nhà", người tiêu dùng vẫn chưa thực sự tự hào và ưu tiên lựa chọn nông sản Việt. Điều đó cho thấy, chúng ta đã đi nhanh ra thế giới nhưng chưa đi sâu vào trái tim người Việt. Chúng ta phải khẳng định tầm vóc nông sản Việt bằng chất lượng, bằng tiêu chuẩn minh bạch, bằng trải nghiệm tiêu dùng, chứ không phải bằng khẩu hiệu.

PV: Vậy đâu là điểm nghẽn lớn nhất trong tiếp thị nông sản Việt Nam?

TS. Trần Đình Lý: Điểm nghẽn lớn nhất là tư duy tiếp thị còn "đi sau" sản xuất. Doanh nghiệp thường "làm ra trước, bán sao thì bán", chưa đặt câu hỏi: "Thị trường cần gì? Người tiêu dùng nghĩ gì? Họ kỳ vọng điều gì?"

Thêm nữa, chúng ta chú trọng quảng bá xuất khẩu hơn là xây dựng thương hiệu quốc gia trong nước. Marketing cho nông sản phải chuyển từ "giới thiệu" sang "kiến tạo và dẫn dắt nhu cầu".

PV: Dự án "Tiếp thị nông sản Việt" mà ông đang điều hành hướng đến điều gì?

TS. Trần Đình Lý: Chúng tôi không làm marketing theo kiểu truyền thông đơn lẻ, mà làm marketing chiến lược - tích hợp - dựa trên dữ liệu thị trường và hành vi tiêu dùng. Dự án hướng đến 3 mục tiêu:

Tái định vị giá trị nông sản Việt: từ "nông sản giá rẻ" thành "nông sản mang giá trị dinh dưỡng - sinh thái - văn hóa".

Xây dựng mô hình Marketing 5.0 "Made by Vietnam": công nghệ số - trải nghiệm - câu chuyện thương hiệu.

Kết nối 4 nhà (Nhà quản lý - Nhà khoa học - Nhà sản xuất - Nhà tiêu dùng) bằng nền tảng dữ liệu và chiến lược tiếp thị mới.

PV: Trong chương trình của Hội Marketing Việt Nam sắp tới và sự ra mắt Hội đồng học thuật, ông có gửi gắm điều gì?

TS. Trần Đình Lý: Tôi tin rằng Hội đồng học thuật của VMA phải là nơi kết nối trí tuệ - dự báo xu thế - chuyển hóa tri thức thành hành động. Đã đến lúc Marketing Việt Nam không chỉ là "kỹ thuật bán hàng", mà trở thành "tầm nhìn phát triển". Hội đồng sẽ là trí tuệ dẫn đường, giúp doanh nghiệp đi trước 3 - 5 năm so với thị trường, thay vì chạy theo.

PV: Ông có thông điệp nào gửi đến doanh nghiệp nông nghiệp và thế hệ trẻ làm marketing?

TS. Trần Đình Lý: Với doanh nghiệp: Hãy chuyển từ khai thác sang kiến tạo giá trị; từ sản phẩm sang hệ sinh thái phục vụ người tiêu dùng; từ "bán hàng" sang "dẫn dắt nhu cầu và hành vi".

Với người trẻ: Đừng chỉ làm marketing, hãy làm kiến tạo tương lai. Nông sản Việt cần những người dám thay đổi cách nhìn của xã hội về giá trị thật của cây trồng, người nông dân và đất nước này.

Kết thúc bài phỏng vấn, TS. Lý khẳng định: "Nếu biết cách tiếp thị đúng, nông sản Việt không cần phải rẻ để cạnh tranh. Ngược lại, chính giá trị - văn hóa - bản sắc mới là lợi thế cạnh tranh bền vững". Ông nhấn mạnh thêm: "Thị trường quốc tế cần nông sản Việt. Nhưng hơn hết, người Việt cần tự hào về nông sản Việt".