Ứng dụng công nghệ 4.0 tại Tập đoàn Apple
Từ những thành công của Tập đoàn Apple trong việc ứng dụng công nghệ 4.0, TS Hoàng Xuân Lâm gợi mở đến giới doanh nghiệp, doanh nhân cách tiếp cận đến cuộc cách mạng số này. Tạp chí Doanh nghiệp và Tiếp thị trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc bài viết.
Cuộc Cách mạng công nghệ 4.0 là gì?
Theo Gartner, Cách mạng Công nghiệp 4.0 (hay Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư) xuất phát từ khái niệm “Industrie 4.0” trong một báo cáo của chính phủ Đức năm 2013. “Industrie 4.0” kết nối các hệ thống nhúng và cơ sở sản xuất thông minh để tạo ra sự hội tụ kỹ thuật số giữa Công nghiệp, kinh doanh, chức năng và quy trình bên trong.
Công nghiệp 4.0 diễn ra trên 3 lĩnh vực chính, gồm Công nghệ sinh học, Kỹ thuật số và Vật lý. Trong đó, những yếu tố cốt lõi của Kỹ thuật số trong cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ là: Trí tuệ nhân tạo (AI), Vạn vật kết nối - Internet of Things (IoT) và dữ liệu lớn (Big Data).
Về AI: Artificial Intelligence (Machine learning) - Trí tuệ nhân tạo, là một ngành khoa học máy tính. Nó xây dựng trên một nền tảng lý thuyết vững chắc và có thể ứng dụng trong việc tự động hóa các hành vi thông minh của máy tính. Giúp máy tính có được những trí tuệ của con người như: Biết suy nghĩ và lập luận để giải quyết vấn đề, biết giao tiếp do hiểu ngôn ngữ, tiếng nói, biết học và tự thích nghi. AI được ứng dụng nhiều trong đời sống như: Nhà thông minh, xe tự lái, thiết bị bay không người lái, chipset tích hợp AI trên điện thoại,...
Về IoTs: Internet of Things - mạng lưới vạn vật kết nối, là một tập hợp các thiết bị có khả năng kết nối với nhau, với Internet và với thế giới bên ngoài để thực hiện một công việc nào đó. Ở đây, mỗi đồ vật, con người được cung cấp một định danh của riêng mình, và tất cả có khả năng truyền tải, trao đổi thông tin, dữ liệu qua một mạng duy nhất mà không cần đến sự tương tác trực tiếp giữa người với người, hay người với máy tính.
Về Big Data, là tập hợp dữ liệu lớn và phức tạp vượt mức đảm đương của những ứng dụng và công cụ truyền thống. Big Data chứa trong mình rất nhiều thông tin quý giá mà nếu trích xuất thành công, nó sẽ giúp rất nhiều cho việc kinh doanh, nghiên cứu khoa học, dự đoán các dịch bệnh sắp phát sinh và thậm chí là cả việc xác định điều kiện giao thông theo thời gian thực.
Trên lĩnh vực công nghệ sinh học, Cách mạng Công nghiệp 4.0 tập trung vào nghiên cứu để tạo ra những bước nhảy vọt trong Nông nghiệp, Thủy sản, Y dược (công nghệ chỉnh sửa gene, liệu pháp gene), chế biến thực phẩm, bảo vệ môi trường, năng lượng tái tạo, hóa học và vật liệu.
Cuối cùng là lĩnh vực Vật lý với robot thế hệ mới, máy in 3D, xe tự lái, các vật liệu mới (graphene, skyrmions…) và công nghệ nano.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Apple thành “Ông lớn”
Apple Inc là tập đoàn công nghệ máy tính của Mỹ được thành lập vào ngày 1 tháng 4 năm 1976 bởi Steve Jobs, Steve Wozniak và Ronald dưới tên Apple Computer, Inc. Đầu năm 2007, tập đoàn chính thức đổi tên thành Apple Inc, có trụ sở chính đặt tại Cupertino, California, Mỹ. Lĩnh vực kinh doanh của Apple chủ yếu là máy tính cá nhân, phần mềm, phần cứng, thiết bị nghe nhạc và nhiều thiết bị đa phương tiện khác với các sản phẩm nổi tiếng như máy tính Apple Macintosh, máy nghe nhạc iPod (2001), chương trình nghe nhạc iTunes, điện thoại iPhone (2007), máy tính bảng iPad (2010) và đồng hồ thông minh Apple Watch (2014-2015)…; thị trường chủ yếu là Mỹ, Anh, Canada, Nhật Bản.
Steve Jobs chính là vị CEO, Chủ tịch và đồng sáng lập có công đưa Apple từ một công ty công nghệ không mấy tên tuổi trở thành một thương hiệu nổi tiếng được cả thế giới biết đến. Ngày 24/08/2011, Tim Cook chính thức thay thế Steve Jobs để trở thành CEO của công ty này. Chỉ sau 4 năm nắm quyền, Tim Cook đã mang về cho Apple những khoản doanh thu ấn tượng và hướng đến mục tiêu công ty công nghệ ngàn tỉ USD.
Về doanh thu, Apple ở thời điểm từ năm 2007 đến 2011 có mức tăng trưởng về doanh thu không cao (doanh thu năm 2011 tăng 83.6 tỉ USD so với năm 2007). Nhưng doanh thu năm 2015 tăng đến 125.5 tỉ USD so với năm 2011. Vào năm 2015, Apple đã thiết lập được cột mốc doanh thu kỉ lục trong một quý khi đạt 75.9 tỉ USD, qua đó mang về lợi nhuận lên tới 18.4 tỉ USD. Theo trang VentureBeat, trong 9 tháng đầu năm 2016, “Táo Khuyết” đem về 139.77 tỉ USD doanh thu.
Năm tài chính 2018 của Apple kết thúc vào ngày 29/09, tại đây, tập đoàn cũng đưa ra những con số ấn tượng cho thấy sự lớn mạnh và khác biệt của tập đoàn so với thị trường chung. Theo MacRumors, năm 2018, Apple tuyển thêm 9.000 nhân viên, tăng số nhân viên toàn thời gian của hãng lên con số 132.000 người. Trong năm tài chính 2018, Apple đã chi 14.2 tỷ USD cho các hoạt động nghiên cứu và phát triển, con số này tăng 2.7 tỷ USD so với năm ngoái (11.5 tỷ USD). Bên cạnh đó, Apple tiếp tục chiến lược mua lại chính cổ phiếu của mình đã phát hành trước đây, điều này làm sụt giảm số cổ đông xuống 23.712 người, giảm 1.588 cổ đông so với năm 2017. Về chi phí bảo hành, trong năm 2017, Apple dành ra 4.3 tỷ USD để chi tiêu các hoạt động về bảo hành, tuy nhiên trong năm 2018 con số này có hiện tượng giảm dần chỉ còn 4.1 tỷ USD.
Apple dự đoán sẽ dành ra khoảng 14 tỷ USD cho các hoạt động mua sắm, nâng cấp thiết bị sản xuất, trung tâm dữ liệu, trụ sở công ty, cửa hàng Apple Store trong năm 2019, ít hơn 2.7 tỷ USD so với năm 2018. Apple cũng thừa nhận tranh chấp thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tình hình kinh doanh của công ty trong tương lai.
“Ông lớn” Apple - Vì sao?
Nếu bạn mua một sản phẩm của Apple, bạn sẽ mua cái thứ hai. Và nó luôn luôn tốt hơn nhiều so với cái ban đầu. Và, văn hóa doanh nghiệp đã và đang góp phần làm nên thành công của Apple. Nó gồm ba nhân tố quan trọng:
Thứ nhất, sáng tạo và đổi mới: Apple theo đuổi chiến lược tạo nên sự khác biệt của sản phẩm với việc tập trung vào thiết kế và công năng của sản phẩm và dịch vụ. Điều này đòi hỏi trình độ sáng tạo và đổi mới rất cao từ đội ngũ nhân viên các cấp. Do đó Apple chỉ chấp nhận những người giỏi nhất. Đối với Steve, chỉ có người giỏi hoặc không ra gì, ông sẵn sàng sa thải bất cứ ai khiến ông cảm thấy không hài lòng. Đó cũng là một trong những lý do mà Apple được đánh giá là một trong những công ty sáng tạo nhất thế giới.
Thứ hai, làm việc trong môi trường áp lực: Khả năng làm việc trong môi trường áp lực là kỹ năng phải có đối với nhân viên của Apple. Phần lớn các dự án đều có thời hạn nghiêm ngặt phải hoàn thành và làm việc nhiều giờ cũng là một tiêu chuẩn của công ty. Ngay cả Tim Cook cũng phải thường xuyên làm việc quá giờ, người ta ghi nhận có những khi 4h30 sáng ông vẫn gửi email cho nhân viên của mình.
Thứ ba, bí mật cao độ: Bảo mật cao là một đặc điểm quan trọng trong văn hóa doanh nghiệp của Apple, người ta ghi nhận thực tế rằng: “các kỹ sư Apple, kể cả các kỹ sư cao cấp cũng không có khái niệm về việc một sản phẩm hoàn thiện của Apple sẽ như thế nào cho đến khi nó chính thức được tung ra thị trường. Văn hóa bảo mật giúp cho Apple giảm thiểu tình trạng đánh cắp thông tin sở hữu trí tuệ, tránh nguy cơ gián điệp kinh tế và tác động tiêu cực của hoạt động giành giật người tài. Justin Maxwell, người thiết kế giao diện người dùng phát biểu: “Quy tắc đầu tiên của Apple là… không nói về Apple”.
Trên cơ sở đó, Apple có cơ sở rất tốt để áp dụng các tiến bộ công nghệ từ Cách mạng 4.0
Ứng dụng AI trong hoạt động sản xuất, điều hành
Ứng dụng Siri của Apple: Siri được Apple tích hợp sẵn trên các thiết bị của mình giúp người dùng có thể điều khiển thiết bị thông qua giọng nói. Người sử dụng có thể tương tác với iPhone mà không cần chạm vào màn hình, thay vào đó, chỉ cần nói và Siri sẽ trả lời, hoặc ra lệnh để Siri thực hiện. Ra mắt từ năm 2010, đến nay Siri không chỉ có trên iPhone, iPad mà còn trên cả máy tính Mac (với hệ điều hành Mac OS Sierra vừa ra mắt) và hệ thống CarPlay trên xe hơi.
Laserlike: sử dụng máy học (AI) để thu thập hàng loạt thông tin từ khắp nơi trên web, sau đó cung cấp kết quả cụ thể của người dùng cho một ứng dụng cùng tên. Người dùng có thể đưa những gì họ quan tâm dưới dạng cụm từ tìm kiếm bằng ngôn ngữ đơn giản cho ứng dụng, sau đó sẽ hiển thị các kết quả có thể được duyệt như tin tức và được chia sẻ xã hội thông qua hộp thư đến trong ứng dụng. Ứng dụng này có thể được sử dụng để giới thiệu các trang web bổ sung truy cập dựa trên thói quen duyệt web của người dùng.
Tháng 9 năm 2018, Apple đã tung ra chiếc iPhones XS và XS Max, cả hai đều được trang bị chip A12 Bionic - chip AI. Chip AI giúp cho bộ xử lý đồ họa mạnh mẽ hơn, cung cấp các trải nghiệm mượt mà hơn, đồng thời cũng cho phép người dùng có thể điều chỉnh độ sâu trường ảnh khi chụp ảnh, cũng như trải nghiệm thực tế chính xác và chân thực hơn.
Gần đây nhất, Apple đã mua lại Pop Up Archive - một công ty nhỏ tại Oakland xây dựng các công cụ tìm kiếm âm thanh, có khả năng sẽ ứng dụng vào iTunes.
Có thể thấy, với 13 thương vụ mua lại các startup liên quan tới AI, Apple chính là một trong những công ty tiên phong trong lĩnh vực này.
Ứng dụng Big Data trong hoạt động sản xuất, điều hành
Các tính năng nhận dạng giọng nói Siri của iDevices cũng đã được chứng minh phổ biến với người dùng và điều này cũng được cung cấp bởi Big Data. Dữ liệu giọng nói do máy thu thập được tải lên các nền tảng phân tích đám mây của nó, so sánh chúng với hàng triệu lệnh do người dùng nhập khác để giúp nó trở nên tốt hơn trong việc nhận dạng các mẫu giọng nói (học máy) và khớp chính xác hơn với người dùng với dữ liệu họ đang tìm kiếm.
Cùng với thông tin thông thường được thu thập từ iPhone, Apple Watch cũng thu thập dữ liệu liên quan đến sức khỏe của người dùng nhằm cải thiện sức khỏe và lối sống của người đeo.
Ngoài ra, Apple còn sử dụng Big Data trong các chiến lược kinh doanh như hợp tác IBM, tích hợp tính năng trên nhiều sản phẩm thông minh như đồng hồ, máy tính, điện thoại.
Ứng dụng IoT trong hoạt động sản xuất, điều hành
Năm 2017, Apple và Tập đoàn General Electric (GE) Hoa Kỳ đã hợp tác với nhau nhằm đưa những ứng dụng công nghiệp giúp cung cấp các dữ liệu dự đoán và phân tích được xây dựng trên Predix, nền tảng “Internet vạn vật” (IoT) cho ngành công nghiệp của GE, tới iPhone và iPad. Hai công ty đã cho ra mắt bộ công cụ phát triển phần mềm Predix mới (SDK) dành cho iOS mà các nhà phát triển cần để tạo ra những ứng dụng IoT ngành công nghiệp.
Theo đó, các nhà phát triển có thể tải xuống SDK Predix để tạo ra các ứng dụng có thể tận dụng cả lợi thế phân tích công nghiệp từ Predix cũng như sức mạnh và tính dễ sử dụng của iOS. Các ứng dụng này sẽ giúp các nhà điều hành nắm rõ hơn thông tin và tình trạng vận hành của các thiết bị, tài sản ngay trên iPhone hoặc iPad.
Nhìn chung, với vị thế của một tập đoàn kinh doanh trên lĩnh vực công nghệ điện tử, Apple đang tận dụng mọi cơ hội để mang về cho tập đoàn những lợi thế về mặt kỹ thuật số trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Bằng việc liên tục thu mua các startup và nghiên cứu phát triển nó phù hợp với đà phát triển của thế giới, Apple đã và đang cho ra những sản phẩm, thiết bị thông minh đáp ứng mọi yêu cầu của người tiêu dùng trong thời đại số.
Không chỉ có ở Apple…
Tại Samsung, công nghệ 4.0 cũng được áp dụng mạnh mẽ và cải tiến liên tục trong các sản phẩm. Có thể thấy được rõ ràng sự thay đổi này trong điện thoại thông minh dòng Galaxy S. Tới sản phẩm Samsung Galaxy S9 đã thể hiện sự phổ cập công nghệ nhanh chóng của Samsung: Cảm biến nhịp tim, tính năng kiểm tra huyết áp được trang bị. Tính năng này có tên Heart Load Factor (HLF) có trong ứng dụng sức khỏe Samsung Health. Với tính năng này, người dùng có thể biết được huyết áp của mình đang ở mức bao nhiêu. Thêm tính năng sử dụng vân tay để mở khóa các thư mục bảo mật; thêm tính năng Samsung Pass: cung cấp cho người dùng tính năng tự động nhớ và tự động điền một số thông tin trong các ứng dụng. Tính năng này tương tự như tính năng Google Autofill có sẵn trên Android 8.0 Oreo. Bạn cũng có thể tùy chọn sử dụng Google Autofill thay vì Samsung Pass.
Với những phát triển có thể thấy rõ trong một sản phẩm khá thành công của Samsung, có thể đưa ra những so sánh cơ bản của việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong sản xuất smartphone giữa Apple và Samsung.
Là một tập đoàn công nghệ đi đầu đón xu thế cách mạng công nghiệp 4.0, Apple luôn luôn có những bước tiến mạnh mẽ trong cuộc cách mạng công nghệ này. Sau chip AI được trang bị trên Iphone XS Max, trong tương lai, việc tích hợp chip AI trên các thiết bị thông minh được cho là sẽ giải quyết được nhiều thao tác phức tạp hơn như nhận diện giọng nói, khuôn mặt, dịch ngôn ngữ hay tìm kiếm thông tin, xác định ngữ cảnh trong chiếu chụp để có thể điều chỉnh ánh sáng, màu sắc,... phù hợp với sức mạnh tính toán siêu nhanh. Bên cạnh đó, với nguồn thông tin khổng lồ cung cấp từ iclound, Apple cũng đang tích cực hợp tác với các quan trọng như Quanta - đơn vị xây dựng trung tâm dữ liệu hợp đồng lớn nhất thế giới để có thể phát triển mạnh mẽ công nghệ này trong các sản phẩm dịch vụ của mình. Với những nỗ lực không ngừng phát triển các ưu thế của công nghệ 4.0 nhằm vượt mặt các đối thủ cạnh tranh, tương lai không xa các sản phẩm của Apple sẽ trở nên “thông minh hơn” và mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng.
Như vậy, Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay đang mang đến cho nhân loại những tiến bộ công nghệ có tính đột phá, cải cách trong đời sống sinh hoạt và sản xuất. Không nằm ngoài xu hướng, Apple là một trong những tập đoàn tiên phong trong việc ứng dụng AI, Big Data, IoT... vào quá trình điều hành, sản xuất, kinh doanh và giữ vững thương hiệu tập đoàn hàng đầu thế giới trong lĩnh vực điện tử, máy tính. Những thành công trong việc ứng dụng công nghệ 4.0 không chỉ giúp Apple có sự phát triển vượt trội trong các lĩnh vực sản xuất, điều hành so với nhiều hãng công nghệ mà còn góp phần cải tiến thế giới trong thời đại 4.0.
Tài liệu tham khảo
1. Brian Merchant (2018), Câu chuyện Iphone, NXB Thế giới.
2. Jeffrey L. Cruikshank (2008), Phương thức Apple – 12 bài học quản lý từ công ty cách tân lớn nhất thế giới, NXB Văn hóa Thông tin.
3.Li Shangqing (2014), Steve Jobs & những bí quyết thành công, NXB Văn hóa Thông tin.
Các nhà đầu tư Hoa Kỳ đã đóng góp đáng kể vào quá trình chuyển biến và tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam. Hoa Kỳ hiện là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ 11 tại Việt Nam, với hơn 1.400 dự án có tổng vốn đầu tư gần 12 tỷ USD.