Vải thiều Bắc Giang: Những tín hiệu tích cực từ thị trường nội địa và xuất khẩu

NỔI BẬT TỪ CHẤT LƯỢNG ĐẾN THỊ TRƯỜNG

Năm 2025, với sản lượng ước tính khoảng 165.000 tấn, tỉnh tiếp tục dẫn đầu cả nước về diện tích trồng, chất lượng quả và quy mô tiêu thụ. Đến giữa tháng 6/2025, toàn tỉnh đã tiêu thụ hơn 54.000 tấn vải thiều – chiếm hơn 83% sản lượng vụ sớm. Riêng huyện Lục Ngạn – vùng trồng chủ lực – đã tiêu thụ khoảng 16.000 tấn, cho thấy tín hiệu tích cực từ cả thị trường nội địa và xuất khẩu.

Một trong những điểm nhấn năm nay là sự ký kết hợp tác sớm và quy mô lớn giữa tỉnh và các hệ thống phân phối lớn như Central Retail, MM Mega Market, Viettel Post, VIFOCO. Các đơn vị này cam kết tiêu thụ hàng nghìn tấn vải, đồng thời phối hợp tổ chức tuần lễ vải thiều tại nhiều trung tâm thương mại và điểm công cộng, giúp mở rộng độ phủ thị trường và nâng cao thương hiệu.

Chất lượng sản phẩm tiếp tục là yếu tố nổi bật. Gần 300 mã số vùng trồng, 204 ha đạt chuẩn GlobalGAP và hơn 16.000 ha đạt VietGAP đã minh chứng cho nỗ lực nâng tầm vải thiều Bắc Giang. Việc đẩy mạnh đầu tư vào hệ thống kho lạnh, dây chuyền đóng gói, 690 lò sấy và cơ sở chiếu xạ giúp đảm bảo khả năng bảo quản và mở rộng thị trường xuất khẩu – đặc biệt là Nhật, Mỹ, EU, Hàn Quốc, Trung Quốc.

Đáng chú ý, lô vải đầu tiên đã được chiếu xạ xuất sang Mỹ qua đối tác Dragonberry, mở ra kỳ vọng tăng trưởng mạnh hơn cho ngành hàng này trong tương lai. Bên cạnh thị trường truyền thống, các doanh nghiệp xuất khẩu của Bắc Giang còn tìm hướng đưa vải thiều vào hệ thống siêu thị tại Australia, Singapore, Canada thông qua các đơn hàng chính ngạch.

GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG: LIÊN KẾT – CHUYỂN ĐỔI – GẮN THƯƠNG HIỆU VÙNG

Bên cạnh kết quả đáng khích lệ, thị trường tiêu thụ vải thiều Bắc Giang vẫn đối mặt với không ít khó khăn. Khí hậu nắng nóng kéo dài, thu hoạch tập trung trong thời gian ngắn dễ gây ùn tắc tại các điểm cân, giá bán không ổn định, thiếu nhân công thu hái và chi phí logistics tăng cao là những thách thức thường niên. Một số nơi còn xuất hiện tình trạng trà trộn sản phẩm kém chất lượng làm ảnh hưởng đến uy tín vùng trồng.

Để khắc phục, tỉnh đã chỉ đạo các địa phương thực hiện phân luồng thời gian thu hoạch theo cụm vùng trồng, bố trí lò sấy hợp lý và khuyến khích các HTX, doanh nghiệp chủ động chế biến thay vì chỉ tiêu thụ tươi. Việc đẩy mạnh mô hình liên kết chuỗi giữa nông dân – doanh nghiệp – nhà khoa học cũng được đặt làm trọng tâm.

Bên cạnh đó, công tác đào tạo cho bà con nông dân về kỹ thuật canh tác an toàn, ghi chép nhật ký điện tử, sử dụng mã QR, truy xuất nguồn gốc là rất cần thiết. Chính những yếu tố này sẽ là cơ sở để đưa vải Bắc Giang vào sâu trong hệ thống siêu thị, thương mại điện tử và xuất khẩu chính ngạch.

Chuyển đổi số trong tiêu thụ nông sản đang mở ra hướng đi mới. Các buổi livestream tại vườn, bán hàng trên Shopee, Tiki, Zalo, TikTok… không chỉ giúp tăng doanh số mà còn tạo kết nối gần hơn giữa người trồng và người tiêu dùng. Với sự hỗ trợ của các sàn TMĐT và bưu chính như Viettel Post, VNPost, sản phẩm vải thiều có thể đến tận tay người dân trong vòng 24 giờ trên toàn quốc.

Chính quyền địa phương cũng cần tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân bằng các chính sách ưu đãi: hỗ trợ vận chuyển, đơn giản hóa thủ tục cấp mã vùng, đầu tư nâng cấp đường nông thôn, điểm trung chuyển. Đồng thời, tăng cường xúc tiến thương mại, tổ chức tuần lễ vải tại Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng và cả tại nước ngoài sẽ góp phần giữ vững thương hiệu vùng trồng trọng điểm quốc gia.

Bắc Giang đang hội tụ đầy đủ điều kiện để nâng tầm thương hiệu vải thiều cả trong và ngoài nước. Nếu tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp từ sản xuất – chế biến – phân phối – quảng bá, vải thiều Bắc Giang sẽ không chỉ là nông sản mùa vụ mà còn là biểu tượng của một nền nông nghiệp hiện đại, có tính hội nhập và giá trị gia tăng bền vững.