Vay tiêu dùng thấp nhất 5 năm qua

Báo cáo Ngân hàng Nhà nước gửi Đoàn giám sát của Quốc hội về phát triển thị trường bất động sản và nhà ở xã hội 2015-2023 cho biết, tín dụng bất động sản, gồm cho vay tiêu dùng và kinh doanh, chiếm khoảng 15-21% tổng dư nợ nền kinh tế.

Thông thường, vay kinh doanh bất động sản chiếm khoảng 30% và tiêu dùng là 70% tổng dư nợ tín dụng rót vào địa ốc. Nhưng năm ngoái tỷ trọng này lần lượt là 38% và 62%. Tức, nhu cầu vay mua nhà đất giảm.

Việc này cũng được thể hiện qua con số tăng trưởng tín dụng giữa nhu cầu vay kinh doanh và tiêu dùng. Cụ thể, năm ngoái, tín dụng vay kinh doanh tăng hơn 35%, còn tiêu dùng chỉ thêm 1% - mức thấp nhất 5 năm qua.

Diễn biến này cho thấy nhu cầu vốn đang tập trung vào phía cung thị trường, tức các nhà phát triển, đầu tư bất động sản. Trong khi đó, người dân không có nhu cầu vay mua nhà đất.

Lý do được Ngân hàng Nhà nước nêu ra là cơ cấu sản phẩm không hợp lý, dư thừa nguồn cung cao cấp, thiếu nhà ở giá rẻ, phù hợp với nhu cầu phần đông người dân. Trong khi đó, các dự án gặp khó về pháp lý nên không đáp ứng được điều kiện tín dụng, dẫn tới khó tiếp cận nguồn vốn.

Tuy nhiên, bước sang năm 2024, nhu cầu vay vốn của người dân đang tăng cao, đặc biệt là đối với các khoản vay tiêu dùng và mua nhà. Điều này được thúc đẩy bởi lãi suất cho vay giảm và nhiều chương trình khuyến mãi hấp dẫn từ các ngân hàng.

Cụ thể, tín dụng của Ngân hàng Techcombank đã tăng 3-4%, trong đó mảng khách hàng doanh nghiệp phục hồi mạnh mẽ với mức tăng gần 7% nhờ đà tăng trưởng xuất khẩu.

Tương tự, OCB ghi nhận mức tăng trưởng tín dụng 4,6% đến cuối quý I/2024, cao hơn mặt bằng chung ngành, cùng với hoạt động huy động vốn tăng khoảng 5%. Hoạt động cho vay bán lẻ và doanh nghiệp xuất nhập khẩu tại OCB cũng diễn biến tích cực trong bối cảnh lãi suất cho vay giảm.

Riêng HDBank ghi nhận tốc độ tăng trưởng tín dụng chậm hơn, chỉ đạt 6% trong quý I/2024 do ảnh hưởng từ tháng 1/2024, nhưng vẫn cao hơn so với cùng kỳ năm 2023 (tăng 9%).

Khác với đà tăng trưởng chậm rãi của tín dụng doanh nghiệp, nhu cầu vốn vay của cá nhân lại tăng trưởng mạnh mẽ. Điều này được lý giải bởi nhiều yếu tố, bao gồm:

Lãi suất cho vay giảm: Nhờ chính sách giảm lãi suất của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước, lãi suất cho vay của các ngân hàng thương mại cũng giảm đáng kể. Điều này khiến cho việc vay vốn trở nên hấp dẫn hơn với người dân.

Nhu cầu tiêu dùng và nhu cầu nhà đất tăng: Sau một thời gian dài giãn cách xã hội do dịch Covid-19, người dân có xu hướng tăng chi tiêu cho các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu và giải trí cũng như gia tăng nhu cầu vay vốn trong bối cảnh thị trường bất động sản đang dần hồi phục.

Các ngân hàng đẩy mạnh cho vay cá nhân: Nhận thấy tiềm năng của thị trường cho vay cá nhân, nhiều ngân hàng thương mại đã đẩy mạnh các chương trình cho vay dành cho phân khúc này. Các ngân hàng tung ra nhiều sản phẩm cho vay với lãi suất ưu đãi, thủ tục vay vốn đơn giản và giải ngân nhanh chóng.

Việc nhu cầu tín dụng cá nhân đang có xu hướng tăng mạnh trong năm 2024 là cơ hội tốt cho các ngân hàng thương mại đẩy mạnh hoạt động cho vay và tăng trưởng lợi nhuận. Tuy nhiên, các ngân hàng cũng cần cẩn trọng trong việc quản lý rủi ro tín dụng để đảm bảo an toàn cho hoạt động kinh doanh.