VCCI đề xuất giãn thời gian tăng thuế tiêu thụ đặc biệt sang 2028

Chính phủ đang sửa Luật thuế tiêu thụ đặc biệt theo hướng mở rộng cơ sở thuế với các mặt hàng thuốc lá, rượu, bia, nước ngọt, ôtô... Việc này nhằm điều tiết tiêu dùng để bảo vệ sức khỏe của người dân, môi trường. Dự kiến, một số mặt hàng được bổ sung vào đối tượng chịu thuế, trong khi số khác sẽ phải chịu thuế suất cao hơn từ 2026.

Góp ý về dự án này, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng nhà điều hành chưa nên xem xét tăng thuế suất và bổ sung mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Theo đó, tổ chức này đề xuất giãn thời gian tăng thuế này sang 2028, tức thêm hai năm so với dự kiến của Bộ Tài chính, với mức tăng 5% mỗi hai năm. Lộ trình này nhằm giúp doanh nghiệp có thời gian thích ứng, tránh tác động bất lợi đến thị trường.

Trong bản góp ý Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) gửi Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, VCCI dẫn số liệu của Cục Thống kê: “Số doanh nghiệp rút khỏi thị trường trong năm 2024 tăng 14,7% so với năm 2023, đạt mức kỷ lục 197.900 doanh nghiệp. Dự báo năm 2025, kinh tế toàn cầu tiếp tục diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều rủi ro, trong khi doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực đang đối diện với tình trạng sức mua suy giảm liên tục và chi phí đầu vào gia tăng”.

Vì vậy, mức tăng thuế quá nhanh sẽ gây áp lực lớn lên doanh nghiệp và toàn bộ chuỗi cung ứng. Các doanh nghiệp sẽ khó có đủ thời gian để điều chỉnh chiến lược kinh doanh, đầu tư vào công nghệ sản xuất mới hoặc nâng cao chất lượng sản phẩm. Điều này có thể dẫn đến việc thu hẹp quy mô sản xuất, thua lỗ và thậm chí phá sản, ảnh hưởng trực tiếp đến việc làm của hàng triệu lao động trong các ngành liên quan, từ sản xuất, chế biến đến phân phối và xuất khẩu.

Năm nay, Quốc hội quyết nghị mục tiêu GDP tăng 8% trở lên, hướng tới tăng trưởng hai chữ số những năm sắp tới. Đầu tư và tiêu dùng là hai yếu tố trọng yếu, tác động trực tiếp đến tốc độ tăng trưởng kinh tế. Theo VCCI, việc điều chỉnh thuế suất tiêu thụ đặc biệt đột ngột có thể làm giảm sức mua, ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, nền kinh tế.

"Cộng đồng doanh nghiệp mong muốn các chính sách thuế, gồm tiêu thụ đặc biệt, được cân nhắc kỹ lưỡng", VCCI nêu.

Cụ thể với mặt hàng rượu bia, VCCI đề xuất phương án tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với rượu từ 20 độ trở lên theo lộ trình từ mức 65% hiện nay lên 80% vào năm 2032... Trước đó, Bộ Tài chính đề xuất tăng thuế với các mặt hàng này từ 2026 và sẽ tăng lên 100% vào 2030. Với nước giải khát có đường, VCCI cũng cho rằng cần được cân nhắc thận trọng để đảm bảo tính hợp lý và công bằng trong chính sách thuế.

Song song với điều chỉnh thuế, VCCI kiến nghị các cơ quan quản lý nhà nước cần triển khai đồng bộ các biện pháp phi thuế như: tuyên truyền, giáo dục, kiểm soát quảng cáo, quy định độ tuổi sử dụng sản phẩm có hại cho sức khỏe, và tăng cường chống buôn lậu.