VNREA kiến nghị Hà Nội thận trọng khi điều chỉnh bảng giá đất áp dụng năm 2026

Theo văn bản gửi UBND TP Hà Nội, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) cho biết đã nhận được thông tin Sở Nông nghiệp và Môi trường đang xây dựng bảng giá đất trình thành phố xem xét, thông qua để áp dụng từ ngày 1/1/2026.

Hiệp hội nhận định việc hoàn thiện khung pháp lý về đất đai, xác định giá đất minh bạch, sát giá thị trường là cần thiết. Tuy nhiên, quá trình điều chỉnh cần được tiến hành thận trọng, có lộ trình phù hợp để tránh những tác động lan tỏa tiêu cực tới nền kinh tế, doanh nghiệp và người dân.

Hiệp hội nhấn mạnh, đất đai là tư liệu sản xuất đầu vào quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí giá thành của hàng hóa, tiền thuê đất, bồi thường giải phóng mặt bằng… Việc tăng giá đất nếu không được tính toán kỹ sẽ tác động tiêu cực đến cơ hội tiếp cận đất đai, chi phí sản xuất và sức cạnh tranh của doanh nghiệp.

Trong bối cảnh Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số từ năm 2026, riêng Hà Nội phấn đấu đạt GRDP bình quân 11%/năm giai đoạn 2026–2030, VNREA cảnh báo việc tăng giá đất quá nhanh có thể làm đội chi phí đầu tư, ảnh hưởng tiến độ triển khai các dự án, kéo theo hệ lụy dây chuyền tới các ngành liên quan như xây dựng, vật liệu, tài chính – ngân hàng… Ngược lại, nếu bảng giá đất được xây dựng hợp lý sẽ góp phần ổn định thị trường, thúc đẩy tăng trưởng GRDP.

VNREA cũng cho rằng giá đất tăng cao sẽ tạo áp lực lên chi phí đầu tư công và tiến độ các dự án hạ tầng. Khi chi phí đất đai tăng, các dự án hạ tầng trọng điểm có nguy cơ đội vốn, vượt dự toán, gây khó khăn cho ngân sách. Đồng thời, quá trình thương thảo, bồi thường kéo dài có thể làm chậm tiến độ thực hiện, ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư công và mục tiêu phát triển hạ tầng đồng bộ mà thành phố đang ưu tiên thúc đẩy.

Với thị trường nhà ở, hiệp hội cho rằng bảng giá đất và chi phí đầu vào phù hợp sẽ góp phần giảm giá thành, mang đến cơ hội tiếp cận nhà ở cho người có nhu cầu thực.

Với chủ đầu tư, giá đất tăng cao cũng làm giảm sự hấp dẫn. Việc thiếu hụt các dự án đầu tư sẽ làm ảnh hưởng đến kế hoạch phát triển nhà ở tại các khu vực ngoại thành với mục đích giãn dân.

VNREA cũng nhận định việc giá đất tăng sẽ gây ra áp lực với cả người dân và doanh nghiệp sử dụng đất do các nghĩa vụ tài chính tăng mạnh, gồm tiền thuế sử dụng đất, tiền chuyển mục đích sử dụng đất, các khoản phí liên quan đến đất, đồng thời cũng làm tăng gánh nặng ngân sách nhà nước khi thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Trong khi đó, thị trường bất động sản vẫn đang trong quá trình phục hồi sau giai đoạn trầm lắng, nhiều doanh nghiệp phải tái cấu trúc và gặp khó khăn về vốn. Việc tăng giá đất vào thời điểm này có thể trở thành "gánh nặng kép", làm chậm đà phục hồi của toàn thị trường.

Tăng giá đất cũng sẽ tạo ra mặt bằng giá thuê nhà tăng theo. Hiện giá thuê trọ khu vực gần các trường đại học đã tăng khoảng 30%, nếu giá đất tiếp tục tăng, chi phí thuê nhà sẽ leo thang, gây khó khăn cho sinh viên...

Hiệp hội Bất động sản Việt Nam kiến nghị UBND TP Hà Nội xem xét kỹ trong quá trình điều chỉnh bảng giá đất, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp, có lộ trình điều chỉnh phù hợp, tránh gây sốc cho thị trường. 

Trước đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố đã có dự thảo tờ trình về việc xây dựng bảng giá đất lần đầu áp dụng từ 2026. Trong đó, giá đất ở được đề xuất chủ yếu biến động tăng mạnh tại các xã ngoại thành. Khu vực 9 (gồm 7 xã Liên Minh, Ô Diên, Đan Phượng, Hoài Đức, Dương Hòa, Đông Sơn, An Khánh) có thể tăng cao nhất với 26%.

Tiếp sau đó là khu vực 7 (gồm 9 xã Tiến Thắng, Yên Lãng, Quang Minh, Mê Linh, Phúc Thịnh, Thư Lâm, Đông Anh, Vĩnh Thanh, Thiên Lộc) và khu vực 10 (gồm 12 xã Đại Thanh, Thanh Trì, Ngọc Hồi, Nam Phù, Bình Minh, Tam Hưng, Thường Tín, Hồng Vân, Thanh Oai, Dân Hòa, Thượng Phúc, Chương Dương) cùng có mức đề xuất tăng 25%. Bảng giá đất tại xã ngoại thành khác cũng có thể cao hơn từ 16% đến 24%.

Cơ quan này cho biết bảng giá được xây dựng dựa trên khảo sát thực tế và dữ liệu từ các sở ngành, nhằm giảm chênh lệch giữa giá đất quy định và giá giao dịch thực tế, đồng thời làm cơ sở cho chính sách tài chính đất đai, thu hút đầu tư và cân đối ngân sách.