WB: Nền kinh tế Việt Nam đang phải đối mặt với những "cơn gió ngược"

Báo cáo ghi nhận, kinh tế Việt Nam giai đoạn hiện nay chứng kiến nhiều diễn biến tích cực. Trong đó, chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 4 tăng nhẹ 0,5% so với tháng 3. Trong đó, sản xuất công nghiệp hàng tiêu dùng trong nước, bao gồm thực phẩm và đồ uống cũng như xăng dầu tiếp tục mở rộng, phần nào phản ánh sự tăng trưởng của nhu cầu nội địa trong tháng 4 (đại diện bởi doanh số bán lẻ).

WB đánh giá, do hiệu ứng cơ sở thấp sau đại dịch COVID-19 năm 2022 giảm dần nên tăng trưởng doanh số bán lẻ đang ở mức độ vừa phải, thể hiện qua doanh số bán lẻ ghi nhận tốc độ tăng trưởng 11,5% trong tháng 4, ngang bằng so với tháng 3/2023 (11,5% so cùng kỳ) và so với tốc độ tăng trưởng trước dịch COVID-19.

Trong khi đó, doanh số bán lẻ dịch vụ tiếp tục ghi nhận tốc độ tăng trưởng mạnh 19,2% (so cùng kỳ năm trước) trong tháng 4 (tăng trưởng 5,6% so tháng trước), phần lớn được thúc đẩy bởi sự mở rộng của các dịch vụ du lịch (tăng 86% so cùng kỳ), và dịch vụ lưu trú và nhà hàng (tăng 21,1% so cùng kỳ). Việt Nam đón khoảng một triệu du khách quốc tế trong tháng 4, tăng 10% so với tháng 3. Lượng khách quốc tế 4 tháng đầu năm 2023 đạt 3,7 triệu lượt nhưng vẫn thấp hơn 40% so với trước dịch (2019).

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tiếp tục giảm từ 3,4% trong tháng 3 xuống còn 2,8% trong tháng 4, với thực phẩm và nhà ở là hai yếu tố đóng góp chính. Lạm phát cơ bản giảm từ 4,9% trong tháng 3 xuống 4,6% trong tháng 4.

Tuy nhiên, WB cảnh báo, nền kinh tế đang phải đối mặt với những "cơn gió ngược" bên ngoài khi nhu cầu bên ngoài suy yếu, tiếp tục tạo áp lực giảm xuất khẩu, dẫn đến sản xuất công nghiệp giảm.

Điều này thể hiện rõ ở việc, xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa giảm lần lượt 17,1% và 20,5% (so với tháng trước đó) vào tháng 4/2023. Sức cầu suy yếu, đặc biệt là ở Mỹ và EU, khi xuất khẩu sang hai thị trường này tương ứng giảm 22,1% và 14,1% trong 4 tháng đầu năm nay so với cùng kỳ năm ngoái.

Báo cáo cũng chỉ ra, dù tiêu dùng trong nước vẫn mạnh nhưng tăng trưởng tín dụng chậm lại, phản ánh nhu cầu tín dụng yếu. Bất chấp việc nới lỏng chính sách và cắt giảm lãi suất cho vay của Ngân hàng Nhà nước vào tháng 3 và thanh khoản thị trường dồi dào, tăng trưởng tín dụng ước tính đã giảm xuống 9,2% vào tháng 4, từ mức 9,9% vào tháng 3 và 12,2% vào tháng 2, đây là tín hiệu cho thấy một nền kinh tế đang chậm lại.

Trong bối cảnh đó, WB lưu ý Việt Nam theo dõi xu hướng thắt chặt hơn nữa các điều kiện tài chính toàn cầu, điều này đòi hỏi việc quản lý ngoại hối phải linh hoạt để thích ứng với các điều kiện bên ngoài.

Định chế tài chính này khuyến cáo cần đẩy nhanh giải ngân đầu tư công để hỗ trợ tổng cầu và tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn, đồng thời bảo đảm đầu tư vào nguồn nhân lực và cơ sở hạ tầng xanh và có khả năng phục hồi nhằm giúp thúc đẩy phát triển kinh tế trong dài hạn.