Xây dựng hai bộ tiêu chuẩn đánh giá các dự án bất động sản

Viện Nghiên cứu Đánh giá Thị trường bất động sản Việt Nam đang xây dựng hệ thống tiêu chuẩn VREP và chỉ số PSE, đây được xem là bước tiến quan trọng, giúp thị trường tiến gần hơn đến chuẩn mực chuyên nghiệp và phát triển bền vững.

Theo bà Phạm Thị Miền - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Đánh giá Thị trường bất động sản Việt Nam, bộ tiêu chuẩn này không chỉ mang tính định hướng mà còn xây dựng nền tảng đánh giá thực chứng, hỗ trợ các chủ thể nhìn nhận đúng năng lực, mức độ minh bạch và mức độ an toàn của dự án.

Hệ thống được thiết kế xoay quanh bốn mục tiêu chính: tạo khung đánh giá thống nhất năng lực tác động của các chủ thể; định hướng phát triển minh bạch, bền vững; tôn vinh các giá trị tích cực; và cảnh báo sớm rủi ro đối với những đơn vị tiềm ẩn nguy cơ, qua đó bảo vệ thị trường và người tiêu dùng.

Bà Miền nhấn mạnh, hệ thống tiêu chuẩn này có ý nghĩa với mọi nhóm tham gia thị trường. Đối với cộng đồng và thị trường, các chỉ tiêu hoạt động như “địa chấn kế”, phản ánh sức khỏe, dòng vận động và độ ổn định, giúp hình thành không gian giao dịch minh bạch, giảm rủi ro cho người mua và nhà đầu tư.

Đối với cơ quan quản lý, VREP và PSE hoạt động như công cụ hỗ trợ mềm trong giám sát, được kỳ vọng trở thành thành tố khoa học bổ sung cho hệ thống pháp lý hiện hành, giúp nhận diện sớm rủi ro và điều chỉnh chính sách phù hợp theo từng thời điểm. Khách hàng và nhà đầu tư sẽ có thêm la bàn để định vị chất lượng dự án, chủ đầu tư cũng như những yếu tố có thể ảnh hưởng đến quyết định tài chính, nhờ vậy giảm thiểu tối đa nguy cơ gặp phải dự án thiếu minh bạch hoặc tiềm ẩn tranh chấp.

Bản thân doanh nghiệp và chủ đầu tư cũng hưởng lợi khi bộ tiêu chuẩn trở thành thước đo rõ ràng giúp họ tự soi chiếu, điều chỉnh năng lực triển khai, hoàn thiện quy trình và tăng cường sức cạnh tranh. Các tổ chức trung gian, môi giới, ngân hàng hay tổ chức tín dụng có thêm căn cứ đánh giá mức độ an toàn của dự án, tối ưu hóa tư vấn khách hàng và đưa ra quyết định tín dụng hiệu quả, giảm rủi ro tài chính.

Trong hệ thống tiêu chuẩn lần này, VREP là bộ khung đánh giá sâu về một dự án bất động sản, dựa trên ba trụ cột gồm năng lực triển khai và chất lượng phát triển dự án, sức hút và tầm ảnh hưởng trên thị trường, cùng nhóm tiêu chí liên quan đến tác động xã hội - môi trường - hạ tầng. 

Tổng cộng 22 tiêu chí được lượng hóa thành thang điểm 100, phân hạng từ không đạt chuẩn đến đạt chuẩn xuất sắc, giúp các đơn vị dễ dàng xác định mức độ hoàn thiện, minh bạch và sức hấp dẫn thực sự của dự án. Việc đánh giá được thực hiện theo mô hình phân tầng, kết hợp yếu tố pháp lý, tiến độ, chất lượng thực thi, công nghệ, mức độ quan tâm của khách hàng cho đến tác động lan tỏa đối với cộng đồng, từ đó tạo ra bức tranh toàn diện hơn về giá trị và độ an toàn của từng dự án trên thị trường.

Trong khi đó, chỉ số PSE tập trung đánh giá sức cạnh tranh thị trường BĐS ở từng địa phương thông qua ba nhóm tiêu chuẩn: An toàn, Minh bạch và Bền vững. Đây là hệ công cụ cho phép so sánh chất lượng thị trường giữa các tỉnh, thành, đánh giá tính ổn định của hệ thống pháp lý, mức độ công khai thông tin quy hoạch - đất đai, khả năng tiếp cận dữ liệu thị trường, chất lượng hạ tầng, tốc độ đô thị hóa cũng như sức hấp dẫn đầu tư dài hạn. 

Với PSE, bản đồ sức cạnh tranh bất động sản Việt Nam được thiết lập một cách hệ thống, giúp nhà quản lý hoạch định chính sách chuẩn xác hơn và nhà đầu tư nhận diện rõ đâu là thị trường an toàn, minh bạch và bền vững.

Việc công bố VREP và PSE cho thấy nỗ lực của Viện nghiên cứu đánh giá thị trường BĐS Việt Nam trong việc đặt nền móng cho một quy chuẩn đánh giá quốc gia về dự án, chủ thể và năng lực thị trường. Không chỉ dừng lại ở việc đo lường, hai bộ tiêu chuẩn này còn thúc đẩy sự chuyên nghiệp hóa toàn ngành, tăng cường niềm tin của nhà đầu tư và định hướng các chủ thể hướng tới phát triển có trách nhiệm. Khi thông tin minh bạch được gia tăng và rủi ro được nhận diện sớm, thị trường bất động sản sẽ vận hành lành mạnh hơn, bền vững hơn và an toàn hơn cho toàn bộ người tham gia.