Xuất khẩu cá tra đang có tín hiệu phục hồi tích cực

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) ngày 28/4 công bố dữ liệu mới nhất từ Tổng cục Hải quan cho thấy xuất khẩu cá tra Việt Nam đang có những tín hiệu phục hồi tích cực. Riêng trong tháng 3/2025, kim ngạch xuất khẩu cá tra đạt 182 triệu USD, tăng 21% so với tháng trước và tăng 16% so với cùng kỳ năm 2024. 

Sự tăng trưởng này chủ yếu được thúc đẩy bởi nhu cầu tiêu thụ mạnh mẽ từ hai thị trường trọng điểm là Trung Quốc (bao gồm Hồng Kông) và Hoa Kỳ – những thị trường đã và đang khẳng định vai trò then chốt trong việc duy trì vị thế của cá tra Việt Nam trên thị trường toàn cầu.

Trong tháng 3/2025, khối lượng xuất khẩu cá tra sang tất cả các thị trường đạt gần 79.000 tấn, tăng 23% so với cùng kỳ năm ngoái, từ mức hơn 55.000 tấn. Giá xuất khẩu trung bình của các sản phẩm cá tra cũng tăng 2%, đạt 2,28 USD/kg. 

Sự phục hồi này diễn ra trên hầu hết các thị trường chính: Trung Quốc và Hồng Kông tăng 61%, Mỹ tăng 28%, EU tăng 73%, ASEAN tăng 11%, Brazil tăng 44%, Mexico tăng 15% và Vương quốc Anh tăng ấn tượng 120%.

Về thị trường tiêu thụ, tính đến hết quý I/2025, Trung Quốc và Hoa Kỳ vẫn là hai thị trường chủ lực, chiếm phần lớn tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra Việt Nam. Sản phẩm chủ lực là phi lê cá tra đông lạnh – đáp ứng tiêu chí tiện lợi, giá cả phải chăng và giàu dinh dưỡng.

Tại Mỹ, giá xuất khẩu cá tra hiện ở mức 3,40 USD/kg. Tuy nhiên, nguy cơ áp dụng mức thuế quan đối ứng 46% đang tạo áp lực lớn cho các doanh nghiệp xuất khẩu. Nếu thuế được áp dụng, giá cá tra có thể tăng lên khoảng 5,10 USD/kg, khiến sản phẩm này khó cạnh tranh với các loại cá thịt trắng khác như cá rô phi hay cá tuyết. Tuy nhiên, việc Mỹ hoãn 90 ngày áp dụng mức thuế 46% đã mang lại thời gian quý báu để các nhà xuất khẩu vận chuyển hàng hóa và tìm kiếm giải pháp thay thế.

Với đà tăng trưởng hiện tại, VASEP và các chuyên gia ngành thủy sản kỳ vọng xuất khẩu cá tra Việt Nam trong năm 2025 có thể đạt khoảng 2 tỷ USD – tương đương với mức của năm 2024. Triển vọng này được củng cố bởi sự phục hồi kinh tế toàn cầu sau đại dịch, cùng với nhu cầu tăng mạnh đối với các nguồn protein giá rẻ.

Bên cạnh đó, các hiệp định thương mại tự do như CPTPP và ATIGA tiếp tục là động lực quan trọng, giúp cá tra Việt Nam mở rộng thị phần tại các thị trường tiềm năng như Mexico, Thái Lan và Brazil. 

Tuy nhiên, ngành cá tra cũng đối mặt với nhiều thách thức. Tại Mỹ, bất ổn xung quanh chính sách thuế quan có thể làm giảm nhu cầu nguyên liệu thô trong tháng 4/2025, khi các công ty lớn điều chỉnh chiến lược xuất khẩu. Ngoài ra, chi phí đầu vào cao, giá nhiên liệu và thức ăn tăng, cùng với sự cạnh tranh từ các loại cá thịt trắng khác, đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam phải nâng cao chất lượng sản phẩm và đa dạng hóa thị trường. 

VASEP khuyến nghị các doanh nghiệp cần điều chỉnh sản lượng phù hợp với nhu cầu, đồng thời tận dụng các ưu đãi từ hiệp định thương mại để tăng tính cạnh tranh.