Xuất khẩu quế đối diện nhiều thách thức

Theo Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPA), năm 2024, Việt Nam xuất khẩu được 99.874 tấn quế, tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 274,5 triệu USD, so với năm 2023 lượng xuất khẩu tăng 11,7% kim ngạch xuất khẩu tăng 5,2%.

Ấn Độ là thị trường xuất khẩu quế lớn nhất của Việt Nam trong năm 2024 đạt 35.885 tấn, chiếm 35,9% và so với năm ngoái giảm 5,7%. Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 đạt 11.078 tấn, chiếm 11,1% và tăng 9,0%; Bangladesh xếp ở vị trí thứ 3 đạt 7.928 tấn, chiếm 7,9% và tăng 42,5%.

Theo thống kê, cả nước hiện có khoảng 180.000 ha trồng quế tại các tỉnh miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ. Với trữ lượng vỏ quế ước tính từ 900.000 đến 1.200.000 tấn, sản lượng thu hoạch trung bình 70.000 - 80.000 tấn/năm.

Dù Việt Nam sở hữu diện tích trồng quế lớn, trữ lượng quế dồi dào, sản lượng hàng năm ổn định, tăng trưởng xuất khẩu được duy trì nhưng quế Việt vẫn chưa thực sự xây dựng được thương hiệu trên thị trường quốc tế.

Hơn nữa để đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường EU, đặc biệt là về độ tinh khiết và hàm lượng tinh dầu, nhiều doanh nghiệp trong nước buộc phải nhập khẩu quế từ các nước có quy trình sản xuất đạt chuẩn. Ngoài ra, nhập khẩu quế giúp các doanh nghiệp Việt đa dạng hóa nguồn cung, giảm thiểu rủi ro và đảm bảo ổn định sản xuất. Một số doanh nghiệp nhập khẩu quế để chế biến sâu, tạo ra các sản phẩm có giá trị gia tăng cao hơn và tăng lợi thế cạnh tranh.

Dù Việt Nam có nguồn quế phong phú, nhưng vẫn mang tính tự phát, thiếu quy hoạch bài bản và đầu ra không ổn định. 

Để thúc đẩy xuất khẩu quế, các doanh nghiệp cần tập trung giải quyết những vấn đề trọng yếu, bao gồm đẩy mạnh nghiên cứu và bảo tồn các giống quý hiếm. Tập trung phát triển các vùng trồng quế lớn, có chất lượng cao, gia tăng sản lượng thương mại và áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất.

Bên cạnh đó, việc đào tạo nguồn nhân lực chuyên môn cao và phát triển thị trường quốc tế kết hợp với xây dựng thương hiệu thống nhất cho quế Việt Nam, quảng bá rộng rãi trên thị trường quốc tế cũng đóng vai trò quan trọng. Cuối cùng, đầu tư vào dịch vụ logistics, đóng gói vận chuyển dễ dàng được xem là giải pháp thiết yếu tối ưu hóa chuỗi cung ứng, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển bền vững lâu dài.

Để nâng cao vị thế của quế Việt Nam trên thị trường quốc tế, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và người trồng. Đồng thời, việc đầu tư vào nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất quế là vô cùng cần thiết. Đặc biệt, xây dựng thương hiệu cho quế Việt Nam không chỉ giúp tăng giá trị xuất khẩu mà còn góp phần nâng cao vị thế của nông sản Việt trên thị trường quốc tế.