Xuất khẩu tôm hùm tăng đột phá

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), 5 tháng đầu năm, xuất khẩu tôm đạt 1,3 tỉ USD, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2023.

Tôm chân trắng là mặt hàng mang lại giá trị cao nhất với 935 triệu USD, tăng 21% so với cùng kỳ năm ngoái, chiếm tới 72% trong tổng thị phần xuất khẩu các loại tôm. Tiếp đến là tôm sú chiếm 12% đạt 155 triệu USD, tăng nhẹ 1% so với cùng kỳ.

Chiếm tỷ trọng cũng đáng kể là tôm hùm, chiếm hơn 8% đạt trên 106 triệu USD, với mức tăng đột phá gấp gần 70 lần so với cùng kỳ năm 2023. Tôm hùm là một trong những mặt hàng có giá trị xuất khẩu tăng cao trong thời gian qua với thị trường chủ lực là Trung Quốc.

Những thay đổi này đến từ việc bà con đã chuyển từ nuôi tôm hùm bông sang tôm hùm xanh. Vào giữa năm ngoái, tôm hùm bông bị bế tắc đầu ra khi Trung Quốc đưa giống tôm này vào danh mục động vật hoang dã nguy cấp cần được bảo vệ. Trong khi chờ cơ chế giải quyết từ phía bạn, bà con đã chuyển sang nuôi tôm hùm xanh - giống tôm mà nhu cầu tại Trung Quốc khá cao và người nuôi có thể xuất bán thuận lợi.

Hiện nay, Trung Quốc chiếm đến 98 - 99% thị phần tôm hùm xuất khẩu của Việt Nam; còn lại là các thị trường khác như Thái Lan, Singapore, Hong Kong (Trung Quốc)…

Ngoài ra, xuất khẩu tôm sắt, tôm càng, tôm tít, tôm vằn cũng có xu hướng tăng tích cực trong thời gian qua.

Hiện các doanh nghiệp Việt Nam đã xuất khẩu tôm sang hơn 100 thị trường, trong đó có 5 thị trường xuất khẩu chủ lực gồm Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc.

Trong đó, Trung Quốc đã soán ngôi vị của Mỹ, trở thành thị trường nhập khẩu tôm số 1 của Việt Nam, chiếm 20% tỉ trọng. 

Xuất khẩu tôm sang Hoa Kỳ chiếm 17,4% tỷ trọng và chỉ tăng nhẹ 4%. Mặc dù nhập khẩu đang hồi phục dần dần nhưng giá xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ vẫn ở mức thấp so với cùng kỳ năm 2023. Xuất khẩu sang Nhật Bản giảm nhẹ 3%, trong khi xuất khẩu sang EU tăng nhẹ 1%. Xuất khẩu tôm sang một số thị trường có xu hướng tích cực hơn gồm: Canada (+51%), Anh (+15%), Nga (+332%)…

Dù xuất khẩu tôm sang các thị trường có kết quả khá tích cực nhưng ngành tôm Việt Nam đang phải cạnh tranh giá với tôm từ Ecuador, hiện nay tôm Ecuador xuất khẩu vào Trung Quốc chiếm 65% tổng sản lượng. Hiện nay, có 2 thị trường tiềm năng cho tôm Việt Nam là Hoa Kỳ và Trung Quốc thì đều phải cạnh tranh với tôm từ Ecuador và Ấn Độ.

Giá tôm nguyên liệu của Việt Nam vẫn cao hơn đáng kể so với các nước khác như Ấn Độ, Ecuador, Thái Lan.

Ngoài ra, xuất khẩu tôm Việt Nam cần thận trọng với các vấn đề lao động và môi trường, an toàn thực phẩm trong quy trình nuôi trồng - chế biến - xuất khẩu đi các thị trường...