Xuất khẩu tôm hùm tiếp tục tăng mạnh dịp cuối năm

Trong cơ cấu mặt hàng, tôm hùm xanh vẫn giữ vai trò chủ lực khi chiếm tới 98% tổng kim ngạch, đạt 700 triệu USD và tăng 141% sau 10 tháng. Ngược lại, tôm hùm bông và tôm hùm loại khác giảm nhẹ lần lượt 22% và 1%, cho thấy thị trường đang tập trung vào dòng tôm có nhu cầu lớn nhất.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), hiện Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) tiếp tục là động lực tăng trưởng quan trọng nhất của ngành tôm hùm Việt Nam.

Trong 10 tháng, xuất khẩu sang thị trường này đạt 702 triệu USD, tăng 135% và chiếm gần như toàn bộ kim ngạch của ngành. Đà tăng trưởng này nối tiếp giai đoạn bùng nổ từ năm 2024, khi kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc tăng từ 141 triệu USD năm 2023 lên 404 triệu USD năm 2024, tương đương 186%.

Tại thị trường nhập khẩu lớn này, bối cảnh cạnh tranh đang thay đổi nhanh chóng. Theo số liệu tham khảo từ nguồn của Trung Quốc, Trung Quốc nhập gần 49.900 tấn tôm hùm trong ba quý đầu năm, tăng 13%. Tuy nhiên, lượng nhập khẩu từ Canada giảm tới 39% do gánh nặng thuế tổng cộng 32%, trong khi tôm hùm Mỹ giảm 10% vì mức thuế 17% và áp lực cạnh tranh ngày càng lớn. Ngược lại, Việt Nam nổi lên như nguồn cung hưởng lợi nhất khi Trung Quốc nhập hơn 17.365 tấn tôm hùm Việt Nam, gấp gần ba lần cùng kỳ và đạt giá trị 556 triệu USD.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) đánh giá, lợi thế thuế quan là một yếu tố quyết định. Tôm hùm Việt Nam không bị áp thuế trả đũa như Canada và Hoa Kỳ, giúp giá bán cạnh tranh hơn đáng kể. Địa lý gần mang lại lợi thế lớn trong vận chuyển hàng sống, giúp giảm hao hụt và chi phí.

"Bên cạnh đó, nhu cầu của người tiêu dùng Trung Quốc đang dịch chuyển mạnh sang tôm hùm xanh, phân khúc mà Việt Nam có nguồn cung dồi dào. Một yếu tố khác là các vùng nuôi tôm hùm lớn đã phục hồi sản lượng tốt trong những năm gần đây, tạo nền tảng để Việt Nam đáp ứng nhu cầu tăng mạnh từ thị trường", Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) nhận định.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho rằng, dù xuất khẩu tăng mạnh, người nuôi trong nước vẫn đối mặt với nhiều khó khăn. Giá tôm hùm từng giảm mạnh do nguồn cung vượt cầu sau mùa lễ Tết, cùng với cạnh tranh gay gắt từ Australia, Canada, Hoa Kỳ và các nước Đông Nam Á như Philippines, Indonesia hay Malaysia, đã tạo áp lực rất lớn lên giá thu mua trong nước. Khi Trung Quốc dỡ lệnh cấm đối với tôm hùm Australia, thị phần của Việt Nam càng chịu sức ép lớn hơn.

Theo VASEP, nhu cầu của Trung Quốc được dự báo duy trì ở mức cao trong những tháng cuối năm và giai đoạn chuẩn bị Tết Nguyên đán, tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu tôm hùm Việt Nam. Tổng thể, tôm hùm vẫn là điểm sáng nổi bật nhất trong bức tranh xuất khẩu thủy sản Việt Nam năm 2025, nhờ sự tăng trưởng mạnh mẽ từ thị trường Trung Quốc.