Xuất khẩu trực tuyến dự kiến tăng gấp 1,7 lần vào năm 2028

Ngày 16/12 Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) và Access Partnership phối hợp tổ chức hội thảo “Phát triển xuất khẩu trực tuyến”.

Theo Báo cáo Chỉ số thương mại điện tử Việt Nam 2024 của Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), năm 2023, nền kinh tế Việt Nam gặp nhiều khó khăn, tuy nhiên thương mại điện tử vẫn tiếp tục phát triển mạnh mẽ.

VECOM ước tính, tốc độ tăng trưởng của lĩnh vực này tăng trên 25% so với năm 2022 và đạt 25 tỷ USD. Trong đó, quy mô bán lẻ hàng hóa trực tuyến đạt 17,3 tỷ USD, thương mại điện tử chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng.

Sự phát triển nhanh của thương mại điện tử gắn liền với sự tăng trưởng của nhiều lĩnh vực liên quan. Trong vài năm gần đây, dịch vụ thanh toán và hoàn tất đơn hàng tăng trưởng nhanh chóng với công nghệ hiện đại đã góp phần thúc đẩy thương mại điện tử nói chung và bán lẻ trực tuyến phát triển mạnh mẽ. Hoạt động xuất khẩu trực tuyến hình thức doanh nghiệp tới người tiêu dùng cuối cùng (B2C Cross Border Ecommerce) bước sang giai đoạn mới.

Bà Megan Lim, Giám đốc Chiến lược kinh tế Access Partnership (tổ chức nghiên cứu quốc tế về thương mại điện tử), cho biết, năm 2023, giá trị xuất khẩu thương mại điện tử B2C của Việt Nam đạt 86 nghìn tỷ đồng (khoảng 3,5 tỷ USD).

Dự kiến năm 2028, giá trị này sẽ tăng gấp 1,7 lần, đạt 145,2 nghìn tỷ đồng (khoảng 5,8 tỷ USD). Trong đó, các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSME) đóng góp 25%.

Hiện, các doanh nghiệp MSME Việt Nam có nhiều thuận lợi và cả thách thức trong lĩnh vực thương mại điện tử xuyên biên giới. 93% doanh nghiệp tham gia khảo sát khẳng định không thể xuất khẩu nếu không thông qua nền tảng thương mại điện tử như Amazon Global Selling, Alibaba hay Ebay.

Trong khi đó 65% doanh nghiệp được khảo sát cho rằng, hơn một nửa doanh số thương mại điện tử B2C của doanh nghiệp đến từ thị trường nước ngoài và 50% kỳ vọng mức tăng trưởng trên 20% tổng doanh số thương mại điện tử bán lẻ của doanh nghiệp trong 5 năm tới.

Song 95% doanh nghiệp MSME Việt Nam được khảo sát cho biết, gặp khó khăn về tìm kiếm nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực thương mại điện tử xuyên biên giới. 95% doanh nghiệp được khảo sát cũng cho rằng họ thiếu hiểu biết về các quy định nhập khẩu qua thương mại điện tử tại thị trường nước ngoài và mong muốn được trang bị thêm kiến thức về quy định nhập khẩu của các thị trường kỳ vọng lớn như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc...

Các chuyên gia cho rằng, chi phí logistics cao, thiếu hụt nhân tài và hạn chế kiến thức về các thị trường nước ngoài là những rào cản lớn khiến doanh nghiệp MSME ngần ngại mở rộng đầu tư vào phát triển thương mại điện tử xuyên biên giới. 

Do đó, việc Bộ Công Thương đang khẩn trương xây dựng Dự thảo Quy hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2026-2030. Dự thảo đã đề xuất đưa xuất khẩu trực tuyến là một bộ phận quan trọng của phát triển thương mại điện tử với các mục tiêu, chính sách và giải pháp cụ thể để hỗ trợ cho doanh nghiệp MSME xuất khẩu trực tuyến, tạo động lực cho các doanh nghiệp MSME trong nước bắt tay vào đầu tư và phát triển để trở thành thương hiệu toàn cầu và gia nhập được vào chuỗi cung ứng.

Các chuyên gia đánh giá năm 2025 là năm bản lề để từ năm 2026 xuất khẩu trực tuyến bước sang giai đoạn mới - giai đoạn cất cánh. Do đó để tận dụng cơ hội, các doanh nghiệp nhỏ và vừa cần chủ động đầu tư vào nguồn nhân lực chất lượng cao, giỏi ngoại ngữ, có năng lực sáng tạo phát triển sản phẩm độc đáo và xây dựng thương hiệu để đáp ứng nhu cầu của khách hàng trực tuyến ở nước ngoài.