“Xung lực” cho Nghệ An từ những công trình trọng điểm

Mới đây, Nghệ An đã tổ chức khởi công và khánh thành các dự án trọng điểm nhằm kỷ niệm ngày Toàn quốc kháng chiến, chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Đây được xem như một mốc son chói lọi, đánh dấu bước tiến mới trong công cuộc phát triển kinh tế - xã hội; đồng thời khẳng định rõ ý chí và khát vọng vươn mình của cả hệ thống chính trị tỉnh Nghệ An.

 Nâng tầm vị thế kinh tế biển

Hoà trong không khí trang trọng tổ chức khởi công, khánh thành, thông xe kỹ thuật 234 công trình quy mô lớn, ý nghĩa diễn ra trên khắp cả nước, ngày 19/12, UBND tỉnh Nghệ An đã phối hợp với Công ty CP Đầu tư Phát triển Vận tải Quốc tế (ITID) tổ chức Lễ khởi công dự án Đầu tư xây dựng và kinh doanh Cảng nước sâu Cửa Lò tại xã Hải Lộc.

Dự án do Công ty CP Đầu tư Phát triển Vận tải Quốc tế làm chủ đầu tư, với tổng mức vốn bao gồm cả đê chắn sóng ước tính lên đến hơn 9.000 tỷ đồng. Dự án có quy mô cho tàu có trọng tải từ 50.000 đến 100.000 DWT, khu hậu phương cảng 32 ha, hứa hẹn sẽ trở thành hạt nhân của một tổ hợp cảng biển - logistics - công nghiệp hiện đại, đóng vai trò cửa ngõ giao thương quan trọng của Nghệ An và khu vực Bắc Trung Bộ.

Theo phác đồ được phê duyệt, dự án sẽ kết nối đồng bộ với các tuyến đường giao thông huyết mạch quốc gia như: Quốc lộ 1A, Quốc lộ 7C, Cao tốc Bắc - Nam, Đường sắt tốc độ cao, Đường sắt Bắc - Nam, Cao tốc Vinh - Thanh Thủy, Đường ven biển, Cảng Hàng không Quốc tế Vinh, các tuyến vận tải biển trong nước và quốc tế.

Sau khi hoàn thành và đi vào hoạt động, dự án sẽ không chỉ nâng cao năng lực xuất nhập khẩu, nhất là hàng siêu trường, siêu trọng, mà còn tạo sức hấp dẫn đặc biệt trong thu hút đầu tư, nhất là dòng vốn FDI; đồng thời, tạo nhiều việc làm cho địa phương và củng cố thêm các hoạt động phát triển kinh tế biển.

Dự kiến, Cảng nước sâu Cửa Lò sẽ đáp ứng sản lượng hàng hóa thông qua khoảng 9,5 triệu tấn/năm; đóng góp ngân sách nhà nước bình quân hàng năm khoảng 100 tỷ đồng. Chính bởi vậy, việc khởi công, xây dựng dự án Đầu tư xây dựng và kinh doanh Cảng nước sâu Cửa Lò là yêu cầu tất yếu mang tính chiến lược phát triển bền vững, lâu dài.

Ông Nguyễn Thanh Tùng - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư Phát triển Vận tải Quốc tế cho biết: Dự án được định hướng phục vụ không chỉ nhu cầu xuất nhập khẩu trong nước, mà còn hướng tới vai trò đầu mối trung chuyển hàng hóa trên hành lang kinh tế Đông - Tây, kết nối Việt Nam với Lào, Đông Bắc Thái Lan và Myanmar, từng bước tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng và mạng lưới hàng hải khu vực và quốc tế.

Về phía chính quyền, ông Bùi Thanh An - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nghệ An nhấn mạnh: Việc khởi công để triển khai xây dựng dự án là minh chứng rõ nét cho cam kết mạnh mẽ nhất của tỉnh đối với các nhà đầu tư. Đồng thời, ghi nhận và đánh giá cao sự nỗ lực, khẩn trương của nhà đầu tư trong việc hoàn thiện các thủ tục để dự án được triển khai đúng kế hoạch.

Nghệ An cam kết sẽ luôn đồng hành, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất về chính sách và môi trường đầu tư để nhà đầu tư yên tâm thực hiện dự án. Các sở, ban ngành, xã Hải Lộc và địa phương liên quan phải chủ động, tích cực giải quyết nhanh chóng các hồ sơ, thủ tục liên quan, đáp ứng tiến độ thực hiện dự án và đảm bảo an toàn, an ninh trật tự...

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bùi Thanh An tin tưởng rằng dự án hoàn thành sẽ là động lực quan trọng để tỉnh Nghệ An bứt phá, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu của Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025 - 2030, chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Động lực phát triển kinh tế - xã hội

Trong một diễn biến khác, một công trình thuỷ lợi quy mô quốc gia là dự án Hồ chứa nước Bản Mồng giai đoạn 1 cũng vừa được khánh thành tại xã Tam Hợp, tỉnh Nghệ An. Với dung tích gần 225 triệu m³ và tổng mức đầu tư hơn 5.500 tỷ đồng, đây là công trình thủy lợi có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội miền Tây Nghệ An và vùng phụ cận.

Theo tìm hiểu được biết, dự án Hồ chứa nước Bản Mồng có nhiệm vụ cấp nước tưới cho 18.858 ha ven sông Hiếu, trong đó tưới tự chảy 4.551 ha, còn lại tưới động lực; cấp nước cho sông Cả về mùa kiệt khoảng 22 m3/s; kết hợp phát điện theo tưới với công suất lắp máy 45MW; tạo nguồn cấp nước cho công nghiệp dân sinh và chăn nuôi; nuôi trồng thủy sản và cải tạo môi trường; kết hợp giảm một phần lũ cho hạ du sông Hiếu.

Hồ chứa nước Bản Mồng là công trình thủy lợi đầu tiên nghiên cứu và áp dụng nguyên liệu tro bay, là sản phẩm phế thải của Nhà máy nhiệt điện vào bê tông thông thường. Trên thực tế, dự án tiêu thụ khoảng 22.000 tấn tro bay, thay thế cho khoảng 30% lượng xi măng, điều này vừa hạn chế tác động đến môi trường, đồng thời đẩy nhanh tiến độ thi công và giảm chi phí đầu tư khoảng 85 tỷ đồng.

Đến nay, toàn bộ cụm công trình đầu mối (gồm hạng mục đập chính, đập phụ, tràn xả lũ, cống xả sâu kết hợp xả cát, nhà máy thủy điện, cống lấy nước) do Ban 1 làm chủ đầu tư đã cơ bản hoàn thành, chất lượng công trình đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, phù hợp quy chuẩn, tiêu chuẩn áp dụng và hồ sơ thiết kế được phê duyệt.

Việc quyết định đưa cụm công trình đầu mối hồ chứa nước Bản Mồng vào khai thác, sử dụng và bước đầu tích nước hồ đến cao trình +71,86m trong dịp chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng là phù hợp với điều kiện thực tiễn hiện nay của dự án, sớm góp phần phát huy hiệu quả dự án và sẽ là tiền đề quan trọng triển khai xây dựng hoàn thành dự án Bản Mồng giai đoạn 2.

Ông Thái Văn Thành - Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: Nghệ An là tỉnh có gần 80% dân số sinh sống bằng nông nghiệp; tỷ trọng ngành nông nghiệp đóng góp khoảng 25% GRDP của tỉnh. Tỉnh nằm trong vùng khí hậu khắc nghiệt, chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu, hạn hán, mưa lũ cực đoan. Trong khi đó, nhu cầu nước phục vụ sản xuất và đời sống ngày càng tăng, còn nguồn nước tự nhiên ngày càng suy giảm.

Trong bối cảnh đó, việc đầu tư xây dựng các công trình thủy lợi lớn, hiện đại là yêu cầu cấp thiết và là ưu tiên hàng đầu nhằm đảm bảo phát triển kinh tế. "Đây không chỉ là công trình thủy lợi, mà là công trình của niềm tin, ý chí và khát vọng phát triển" - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Văn Thành khẳng định.

Tương tự, sau nửa năm nỗ lực triển khai thi công, Cảng Hàng không Quốc tế Vinh đã chính thức khai thác trở lại; với một diện mạo hoàn toàn mới và nhiều công nghệ mới, giúp rút ngắn thời gian làm thủ tục, tăng trải nghiệm an toàn, thuận tiện cho hành khách. Chưa kể, việc "mở rộng bầu trời" sẽ mang đến cho tỉnh Nghệ An thêm nhiều triển vọng phát triển kinh tế trên mọi lĩnh vực…

Cảng Hàng không Quốc tế Vinh là sân bay có quy mô cấp 4E, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Ngày 1/7/2025, Cảng đã tạm đóng cửa để triển khai các dự án mở rộng, cải tạo sân đỗ máy bay, nhà ga hành khách và đường cất hạ cánh. Tổng mức đầu tư các dự án lên đến gần 1.000 tỷ đồng.

Đến nay đã hoàn thành 2 dự án: Dự án cải tạo nhà ga hành khách T1 hiện hữu; Dự án cải tạo đường cất hạ cánh hiện hữu. Hiện, sân bay có công suất thiết kế 2,75 triệu hành khách mỗi năm. Theo quy hoạch, đến năm 2030, công suất sẽ được nâng lên 8 triệu hành khách/năm và đạt 14 triệu hành khách/năm vào năm 2050, mở ra dư địa phát triển lớn cho Nghệ An và khu vực Bắc Trung Bộ.

Ông Hoàng Phú Hiền - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An đánh giá: Đối với tỉnh Nghệ An, Cảng Hàng không Quốc tế Vinh giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc mở rộng không gian phát triển, tăng cường khả năng kết nối giao thông, thu hút đầu tư, thúc đẩy du lịch, thương mại, dịch vụ; đồng thời góp phần nâng cao hình ảnh, vị thế của địa phương trong tiến trình hội nhập và phát triển.

Việc hoàn thành và đưa vào khai thác các dự án nâng cấp Cảng Hàng không Quốc tế Vinh sẽ góp phần quan trọng trong việc nâng cao năng lực khai thác, bảo đảm an toàn bay, cải thiện chất lượng phục vụ hành khách; đồng thời, hoàn thiện hạ tầng giao thông cửa ngõ hàng không của tỉnh Nghệ An.