Hà Nội: Vé liên thông - Bước đột phá trong kết nối giao thông công cộng Thủ đô

Ngày 27/6, UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định số 3316/QĐ-UBND về phương án vé liên thông đa phương thức cho hệ thống vận tải hành khách công cộng có trợ giá. Đây là một trong những bước đi chiến lược nhằm khắc phục tình trạng phân mảnh, thiếu kết nối giữa các loại hình giao thông công cộng - vấn đề lâu nay làm giảm sức hút của phương tiện công cộng trong nội đô.

Khác với cách đi lại truyền thống, người dân giờ đây chỉ cần sử dụng một loại thẻ vé duy nhất khi chuyển tuyến giữa xe buýt và đường sắt đô thị (metro). Điều này không chỉ giúp việc đi lại thuận tiện, tiết kiệm thời gian và chi phí, mà còn tạo động lực để thay đổi thói quen, khuyến khích người dân sử dụng phương tiện công cộng thay vì phương tiện cá nhân trong bối cảnh ùn tắc và ô nhiễm ngày càng gia tăng.

Phương án vé liên thông đa phương thức sẽ được áp dụng trước tiên cho hai loại hình có trợ giá là xe buýt và đường sắt đô thị (Metro). Vé liên thông sẽ được bán theo hình thức vé tháng, quý, năm và có mức trợ giá lớn, đặc biệt đối với các nhóm ưu tiên như học sinh, sinh viên, người cao tuổi, người có công… 

Chẳng hạn, giá vé đa phương thức cho xe buýt và tàu điện hơn 2,8 triệu đồng/12 tháng (235.000 đồng/tháng) đối với khách hàng thuộc nhóm ưu tiên theo nghị quyết của HĐND TP Hà Nội; hơn 5,6 triệu đồng/12 tháng với khách hàng không trong nhóm ưu tiên (tức 470.000 đồng/tháng). Theo kế hoạch, sau khi triển khai đồng bộ cho xe buýt và metro, thẻ vé sẽ được mở rộng sang các loại hình khác như xe đạp công cộng, taxi.

Trong giai đoạn hệ thống thu soát vé tự động chưa đồng bộ toàn mạng, Thành phố sẽ ban hành hướng dẫn tạm thời để đảm bảo không gián đoạn dịch vụ và thuận lợi trong quá trình chuyển đổi. Đồng thời, các cơ quan liên quan sẽ thường xuyên rà soát, đánh giá, điều chỉnh kịp thời nhằm hoàn thiện hệ thống vé liên thông toàn diện trong tương lai.

Sở Xây dựng Hà Nội đánh giá, hệ thống thẻ vé liên thông phù hợp với định hướng chuyển đổi số của Chính phủ và thành phố, đồng thời là nền tảng cốt lõi trong xây dựng hệ thống giao thông thông minh. Ngoài việc nâng cao trải nghiệm người dùng, hệ thống còn hỗ trợ hiệu quả cho cơ quan quản lý trong hoạch định chính sách, điều hành vận tải công cộng, giảm thất thoát doanh thu và chống gian lận vé.

Hiện thành phố Hà Nội đã hoàn thiện cơ chế chính sách cần thiết, trong đó nổi bật là Quyết định 6936/QĐ-UBND ngày 11/12/2024 phê duyệt “Đề án Giao thông thông minh”. Theo kế hoạch, ngày 2/9/2025 thành phố Hà Nội sẽ chính thức khai trương hệ thống thẻ vé liên thông, mở ra bước tiến lớn trong xây dựng hệ thống giao thông thông minh, hiện đại và thân thiện với người dân.

Trong năm đầu, hệ thống được triển khai cho toàn bộ mạng lưới xe buýt. Năm 2026, sẽ mở rộng kết nối với các tuyến metro Cát Linh-Hà Đông, Nhổn-Ga Hà Nội và các loại hình vận tải khác. Kết thúc thời gian thuê dịch vụ (2025-2030), toàn bộ thiết bị, phần mềm và dữ liệu sẽ được bàn giao cho thành phố.

Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Đỗ Việt Hải nhấn mạnh: Hệ thống vé thông minh không chỉ phục vụ vận tải công cộng, mà còn có thể kết nối với hệ thống thu phí tự động, bến bãi đỗ xe, thậm chí tích hợp với thẻ ngân hàng, ví điện tử, căn cước công dân gắn chip. Đây là bước tiến để Hà Nội trở thành đô thị thông minh kiểu mẫu, hướng tới khả năng liên thông vé toàn quốc.

Ngoài ra, dữ liệu thu thập được từ hệ thống sẽ là “mỏ tài nguyên số” giúp phục vụ công tác quy hoạch, điều hành kinh tế, giao thông và an ninh trật tự.

Tuy nhiên, theo ông Hải, còn hai thách thức lớn cần vượt qua. Trong đó, việc thay đổi thói quen của người dân, đặc biệt là những người vốn quen với hình thức vé giấy hoặc không sử dụng công nghệ, sẽ cần thời gian và truyền thông đồng bộ. Bên cạnh đó, hàng nghìn lao động bán vé truyền thống cũng cần được đào tạo, chuyển đổi việc làm phù hợp.

Tuy nhiên, xét về lâu dài, những bước đi này là cần thiết. Khi hệ thống vé liên thông vận hành thông suốt, Hà Nội không chỉ có thêm một công cụ điều hành giao thông hiện đại, mà còn khơi dậy niềm tin của người dân vào giao thông công cộng - điều kiện then chốt để đô thị phát triển bền vững và có bản sắc hiện đại.

Trên hành trình chuyển đổi mạnh mẽ và bền vững, Hà Nội đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng hệ sinh thái giao thông công cộng thông minh, hiệu quả, thân thiện và phục vụ tốt nhất cho người dân.