“Tấm lòng với Đất nước” của bà Nguyễn Thị Bình

Ra mắt cuốn sách "Tấm lòng với Đất nước" của bà Nguyễn Thị Bình

Trong dòng chảy sôi động của lịch sử hiện đại Việt Nam, bà Nguyễn Thị Bình là một trong những nhân vật đặc biệt để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng nhân dân cũng như bạn bè quốc tế. Cuốn sách Tấm lòng với Đất nước do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản lần thứ hai năm 2025 và được Sbooks độc quyền phát hành, chính là câu chuyện đầy cảm xúc về cuộc đời và sự nghiệp của bà. 

Là tuyển tập bài phát biểu, bài viết và trả lời phỏng vấn tiêu biểu của bà, không chỉ khắc họa con đường hoạt động cách mạng phong phú, mà còn thể hiện tâm thế của một người lãnh đạo có tầm chiến lược, có chiều sâu nhân văn, luôn đau đáu với vận mệnh đất nước và con người Việt Nam. Qua hơn 600 trang sách với ba phần chính, người đọc được dẫn dắt đi qua những chặng đường từ ngoại giao đến giáo dục, từ đấu tranh giành độc lập đến xây dựng quốc gia, trong một giọng văn chân thành, sâu sắc và đầy sức nặng lịch sử.

Một trong những điểm nổi bật của cuốn sách là hồi ức về cuộc đàm phán Paris - sự kiện đánh dấu bước ngoặt lớn của nền ngoại giao cách mạng Việt Nam. Bà Nguyễn Thị Bình giữ vai trò là Trưởng đoàn đàm phán của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam (1968) và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam (từ năm 1969 đến năm 1973). Bà là người phụ nữ duy nhất ngồi tại bàn đàm phán giữa các bên. 

Bà khẳng định: "Trong lịch sử ngoại giao thế giới, cuộc đàm phán Paris về Việt Nam từ tháng 5/1968 đến tháng 01/1973 là cuộc đàm phán dài nhất để chấm dứt một cuộc chiến tranh trong thế kỷ XX". Với hơn 200 phiên họp công khai, 45 cuộc họp riêng cấp cao, 500 cuộc họp báo và 1.000 cuộc phỏng vấn - những con số nêu ra không chỉ cho thấy sự khốc liệt của mặt trận ngoại giao, mà còn là bằng chứng sinh động về sự bền bỉ, bản lĩnh và trí tuệ của nền ngoại giao cách mạng.

Không những thể hiện xuất sắc vai trò của một nhà ngoại giao, bà Nguyễn Thị Bình còn để lại dấu ấn đậm nét trong lĩnh vực giáo dục. Từ năm 1976 đến năm 1987, giai đoạn đầy khó khăn của đất nước sau chiến tranh, bà đảm nhận vị trí Bộ trưởng Bộ Giáo dục. Trên trang 5 ghi nhận: "Ngành giáo dục có nhiều cải tiến về nội dung và phương pháp giảng dạy, phát huy vai trò trong việc vun đắp, bồi dưỡng, đào tạo những công dân có trách nhiệm, yêu nước và biết dấn thân vì cộng đồng". Thời kỳ bà làm tư lệnh ngành, bà là người đề xuất lên Chính phủ về việc hàng năm phải có một ngày tri ân đặc biệt với các nhà giáo và đây là lần đầu tiên ngành giáo dục có ngày tôn vinh riêng, ngày 20/11 được chọn làm Ngày Nhà giáo Việt Nam; các danh hiệu như "Nhà giáo nhân dân", "Nhà giáo ưu tú" được ghi nhận chính thức. Đây không chỉ là chính sách mang tính tri ân, mà còn phản ánh tầm nhìn chiến lược của một người lãnh đạo lấy con người làm trung tâm, coi giáo dục là nền tảng cho sự phát triển bền vững.

Nhưng điều làm nên sức hấp dẫn của cuốn sách không nằm ở việc kể lại những thành tích đã đạt được, mà chính là cách bà chia sẻ về những trăn trở, suy tư và cả những khoảnh khắc riêng tư được đặt vào bối cảnh vận động của đất nước. Chẳng hạn, ở trang 14, bà nhớ lại thời điểm năm 1992 khi được đề cử vào vị trí Phó Chủ tịch nước, bản thân bà từng từ chối vì đã 65 tuổi và chuẩn bị nghỉ hưu. 

Nhưng rồi, với tấm lòng vì đất nước, bà tự hỏi: "Mình có làm gì cũng là vì đất nước, không phải vì mục đích nào khác". Câu trả lời giản dị ấy lại là minh chứng sâu sắc nhất cho đạo đức công vụ, cho tinh thần trách nhiệm của người cán bộ cách mạng, suốt đời cống hiến không màng danh vị.

Những dòng hồi ức trong sách không mang sắc thái tự thuật hay tôn vinh cá nhân, mà đầy chất nhân văn và trách nhiệm xã hội. Trên trang 10, bà viết: "Cuộc sống của tôi gắn với cuộc sống của dân tộc… Tôi ví đất nước ta như con thuyền. Qua bao thác ghềnh, con thuyền Tổ quốc đã ra biển lớn, phía trước là chân trời mới". Hình ảnh con thuyền ấy không chỉ là ẩn dụ cho hành trình cách mạng mà chính là ẩn dụ cho niềm tin vào tương lai, vào khả năng vươn ra thế giới của một dân tộc từng chịu nhiều mất mát nhưng luôn mạnh mẽ đứng dậy.

Cuốn sách cũng cho thấy rõ phong cách chính trị của bà Nguyễn Thị Bình, một phong cách gần dân, giản dị, nhưng luôn sắc sảo về tư duy và kiên định về nguyên tắc. Trong nhiều trang viết, bà thể hiện thái độ nhất quán trước những vấn đề khó khăn của đất nước, từ cải cách tư pháp, xây dựng nhà nước pháp quyền, cho tới thúc đẩy vai trò của phụ nữ trong quản trị quốc gia. Tất cả được nêu ra không phải như khẩu hiệu, mà như những kinh nghiệm đúc kết từ đời sống thực tiễn, trong đó bao hàm cả sự đồng cảm và trách nhiệm của một công dân lớn với vận mệnh chung.

Sự đặc biệt của Tấm lòng với Đất nước còn nằm ở giá trị truyền cảm hứng. Bà Nguyễn Thị Bình không giấu những suy tư về thế hệ trẻ, về tương lai giáo dục, về vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Cuốn sách khép lại bằng hình ảnh một người đã ở tuổi ngoài 90 vẫn viết báo, dự hội thảo, vận động cho các quỹ vì trẻ em, vì giáo dục, vì hòa bình, vẫn theo dõi thời sự, vẫn góp ý chính sách như thể chưa từng nghỉ ngơi. Điều đó khiến người đọc không khỏi xúc động và kính trọng.

Đặc biệt, trước khi tái bản cuốn sách Tấm lòng với Đất nước, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã giới thiệu đến bạn đọc cuốn sách Gia đình, bạn bè và đất nước của tác giả Nguyễn Thị Bình, với lượng phát hành lên tới 48.000 bản - một con số rất đáng ghi nhận đối với thể loại sách chính trị - hồi ký. Thành công ấy cho thấy sức lan tỏa mạnh mẽ của những giá trị mà bà Nguyễn Thị Bình truyền tải: không chỉ là ký ức của một người làm cách mạng, mà là một tư tưởng sống, một triết lý nhân văn sâu sắc, bền vững.

Có thể nói, Tấm lòng với Đất nước không phải là cuốn hồi ký chính trị khô khan, càng không phải là tập hợp những phát ngôn xã giao. Đây là kết tinh của một cuộc đời sống cùng dân tộc, đau đáu với tương lai đất nước, và luôn vững niềm tin vào những điều tốt đẹp. Qua từng trang sách, người đọc sẽ tìm thấy một bài học về nhân cách, một mô hình lãnh đạo lý tưởng, và trên hết là một tấm lòng son sắt với non sông. Đó là lý do vì sao, dù không sử dụng những lời lẽ hoa mỹ, cuốn sách vẫn có sức lan tỏa mạnh mẽ, trở thành nguồn cảm hứng không chỉ cho người đọc hôm nay mà còn cho các thế hệ mai sau.

"Tấm lòng với Đất nước" - Dung dị nhưng lấp lánh một nhân cách lớn

Hơn nửa thế kỷ hoạt động cách mạng, bà Nguyễn Thị Bình là hiện thân tiêu biểu của người phụ nữ Việt Nam bản lĩnh, trí tuệ, giàu lòng nhân ái và thủy chung, kiên định với lý tưởng cách mạng. Từ đấu tranh giành độc lập dân tộc, đến sự nghiệp đối ngoại, giáo dục và hòa bình, bà đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nhiều giai đoạn phát triển của đất nước. 

Cuốn sách Tấm lòng với Đất nước là tập hợp những hồi ức, câu chuyện và suy ngẫm chân thành, góp phần phác họa một nhân cách lớn - dung dị trong đời thường, nhưng sáng ngời trong lý tưởng và hành động.

Cuốn sách Tấm lòng với Đất nước, do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản lần thứ hai năm 2025 và được Sbooks độc quyền phát hành. Là tuyển tập sâu sắc những bài viết, phát biểu và trả lời phỏng vấn tiêu biểu của bà Nguyễn Thị Bình trong suốt hành trình gắn bó với sự nghiệp cách mạng. Mỗi trang viết, mỗi hồi tưởng đều như một khúc nhạc ngân vang từ trái tim son sắt của một người cộng sản kiên trung, đã dành trọn cuộc đời mình để phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc.

Bà Nguyễn Thị Bình bắt đầu tham gia cách mạng năm 1945, khi mới 18 tuổi - cái tuổi mà nhiều người còn mải mê học hành hay sống với những hoài bão cá nhân, thì bà đã hòa mình vào dòng chảy cách mạng, bước chân vào con đường đầy hiểm nguy nhưng cũng đầy lý tưởng của những người đi tìm độc lập, đi tìm tương lai cho cả dân tộc. Chính trong bối cảnh sục sôi của mùa thu lịch sử năm 1945, những con người như bà - đại diện cho lớp trí thức yêu nước đã góp phần làm nên sức mạnh đoàn kết, khối lòng dân, để từ đó có một cuộc Tổng khởi nghĩa làm thay đổi vận mệnh cả dân tộc.

Điều đáng trân trọng là trên mọi chặng đường công tác, dù trong lĩnh vực đối ngoại, giáo dục, lập pháp hay hoạt động xã hội, bà Nguyễn Thị Bình luôn thể hiện bản lĩnh vững vàng, tinh thần trách nhiệm và tấm lòng tận tụy vì đất nước. 

Từ vai trò nhà đàm phán tại Hội nghị Paris, đến những đóng góp trong xây dựng nền giáo dục mới, trong hoạt động Quốc hội và đối ngoại nhân dân, bà không chỉ là một nhà lãnh đạo trí tuệ mà còn là hiện thân tiêu biểu của nền ngoại giao Việt Nam độc lập, tự chủ, nhân văn. Việc ký kết Hiệp định Paris năm 1973 - chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược, mở ra cơ hội hòa bình - là minh chứng sinh động cho giá trị bền vững của tinh thần độc lập dân tộc, tự do và toàn vẹn lãnh thổ mà Tuyên ngôn Độc lập năm 1945 đã trang trọng xác lập.

Ở vai trò Bộ trưởng Bộ Giáo dục trong suốt 11 năm (1976 - 1987), bà tiếp tục thể hiện tầm nhìn chiến lược, gắn giáo dục với công cuộc kiến quốc trong hòa bình. Những cải cách, những chính sách nhằm nâng cao vai trò người thầy, khơi dậy tinh thần trách nhiệm công dân và tình yêu quê hương đất nước của học sinh đều xuất phát từ một niềm tin: đất nước chỉ thực sự độc lập, hùng mạnh khi có một thế hệ biết sống vì cộng đồng, vì lợi ích dân tộc. 

Trong các bài viết, bà nhiều lần nhấn mạnh quan điểm: giáo dục không chỉ để truyền đạt tri thức, mà để bồi dưỡng phẩm chất cách mạng, lòng yêu nước là điều mà Tháng Tám năm xưa đã gieo mầm trong trái tim cả một thế hệ…

Đặc biệt, trong những năm gần đây, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã góp phần lan tỏa sâu rộng những giá trị lịch sử và nhân văn đó đến công chúng. Trước khi phát hành cuốn Tấm lòng với Đất nước, đơn vị đã xuất bản thành công với cuốn Gia đình, bạn bè và đất nước của bà Nguyễn Thị Bình, số lượng phát hành lên đến 48.000 bản - một minh chứng rõ nét cho sự quan tâm, yêu mến của đông đảo độc giả hôm nay đối với thể loại sách chính trị - hồi ký.

Giữa dòng chảy hối hả của thời đại, mỗi khi Tháng Tám về, mỗi khi lá cờ đỏ sao vàng tung bay trong ngày Quốc khánh, ta lại thấy lòng mình lắng lại trước những hy sinh, những tấm gương tận hiến cho đất nước. 

Cuốn sách Tấm lòng với Đất nước chính là một chứng tích sống động của tinh thần ấy - tinh thần Cách mạng Tháng Tám bất diệt, của ngày Độc lập thiêng liêng, của những con người đã sống trọn vẹn vì nước, để đất nước được trường tồn.

"Tấm lòng với Đất nước" - Ký ức và khát vọng

Giữa muôn vàn ấn phẩm viết về lịch sử và nhân vật cách mạng, Tấm lòng với Đất nước của bà Nguyễn Thị Bình nổi bật như một cuốn sách đặc biệt - không chỉ bởi vị thế của tác giả, mà còn nhờ sự giản dị, chân thành và đầy cảm xúc toát lên từ từng trang viết. Đây không phải là cuốn hồi ký theo khuôn mẫu, càng không phải là tập hợp bài phát biểu khô khan. Với người đọc yêu văn hoá, yêu chiều sâu lịch sử và nhân văn, cuốn sách này như một bản giao hưởng trầm lắng mà lay động, khơi mở nhiều tầng giá trị của ký ức, của lý tưởng sống và của tâm thế một con người làm cách mạng trong suốt thế kỷ XX đầy biến động.

Tấm lòng với Đất nước do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản lần thứ hai năm 2025 và được Sbooks độc quyền phát hành. Là tuyển chọn các bài viết, phát biểu và trả lời phỏng vấn tiêu biểu của bà Nguyễn Thị Bình, người phụ nữ được bạn bè quốc tế trìu mến gọi là "Madam Bình", người từng giữ vai trò Trưởng đoàn đàm phán của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Hội nghị Paris (1968 - 1973), sau đó là Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Phó Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Cuốn sách gồm ba phần chính: Phần thứ nhất, với tiêu đề "Suy nghĩ về đất nước, nhân dân và Đảng", tập hợp những bài viết, bài phát biểu, trả lời phỏng vấn của bà Nguyễn Thị Bình thể hiện sâu sắc tư tưởng chính trị, niềm tin kiên định vào con đường cách mạng mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn, cùng với những suy nghĩ, trăn trở của bà về tương lai đất nước và thế hệ trẻ.

Phần thứ hai, mang tên "Ngoại giao và những bài học", là những hồi tưởng của bà và phân tích quá trình hoạt động đối ngoại, đặc biệt là giai đoạn đàm phán Hiệp định Paris, từ bối cảnh chiến trường, áp lực quốc tế đến các bước đi chiến lược trên bàn đàm phán. Bên cạnh đó, phần này rút ra những bài học sâu sắc về nghệ thuật ngoại giao, tầm quan trọng của đoàn kết dân tộc, tranh thủ sự ủng hộ quốc tế, giữ vững nguyên tắc nhưng linh hoạt sách lược để đạt mục tiêu cao nhất: chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình và bảo đảm lợi ích dân tộc.

Phần thứ ba, "Vì một nền giáo dục trung thực, lành mạnh, hiện đại", bao gồm các bài viết, bài phát biểu, trả lời phỏng vấn thể hiện chiều sâu của một nhà giáo dục, với những chia sẻ gần gũi nhưng đầy trí tuệ của bà về xây dựng một nền giáo dục toàn diện, coi trọng đạo đức, nhân cách, trí tuệ và lý tưởng sống của thế hệ trẻ.

Một điểm thú vị của cuốn sách là sự đan xen giữa lý trí chính trị và cảm xúc đời thường, giữa trách nhiệm công dân và bản sắc cá nhân. "Lời đầu tiên tôi bộc bạch với mọi người và cũng là suy nghĩ chân thành của tôi: "Tôi về đây là sự phân công của Đảng, nhiều việc tôi không thể thạo bằng các đồng chí… Tôi sẽ hết sức coi trọng ý kiến đóng góp của anh em. Nhưng cuối cùng tôi sẽ phải quyết định và chịu trách nhiệm. Hy vọng các đồng chí ủng hộ". Tôi nghĩ là thái độ đúng mực, khiêm tốn của tôi đã gây được cảm tình của mọi người". (tr 586)

Sẽ là thiếu sót nếu không nhắc đến thành công đáng chú ý của Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật khi trước đó đã phát hành cuốn sách Gia đình, bạn bè và đất nước của bà Nguyễn Thị Bình, với lượng phát hành lên đến 48.000 bản. Con số ấn tượng ấy, với một tác phẩm chính trị - hồi ký, cho thấy sự đồng cảm lớn từ độc giả với những giá trị tinh thần mà bà Nguyễn Thị Bình truyền tải đó là ký ức, là lý tưởng, là lẽ sống vì cộng đồng trong một thế giới ngày càng phức tạp và nhiều biến động.

Tấm lòng với Đất nước là một cuốn sách cần được đọc bằng cả tâm trí và trái tim. Nó không ồn ào kêu gọi lý tưởng, không hô khẩu hiệu, mà chỉ âm thầm kể, ghi, nghĩ, để người đọc từ đó tự soi mình, tự nghĩ về cách sống cho xứng đáng. Có lẽ, điều lớn nhất mà cuốn sách để lại không phải là những chiến công hay chức danh, mà là một nhân cách lớn, một tấm lòng trong trẻo và kiên định với đất nước, đúng như tên gọi giản dị mà sâu sắc của nó.

Văn Dương