TTCK Việt Nam chưa đủ điều kiện vào nhóm "thị trường cận biên nâng cao"

Tổ chức xếp hạng MSCI vừa công bố kết quả cuộc tham vấn quốc tế về việc thiết lập một phân loại phụ mới trong nhóm thị trường cận biên (Frontier Markets) mang tên “Advanced Frontier Markets” - thị trường cận biên nâng cao.

Thị trường cận biên nâng cao (Advanced Frontier Markets) được định nghĩa là các thị trường thuộc nhóm thị trường cận biên, nhưng có khả năng tiếp cận thị trường gần giống các thị trường phát triển (Developed Markets).

Để đủ điều kiện vào rổ này, MSCI đề ra các tiêu chí sau: Trong xếp hạng về các tiêu chí, các thị trường chỉ được phép có tối đa 2 tiêu chí không đạt mức điểm cao nhất "++". Đặc biệt, tiêu chí “hạn chế dòng vốn” bắt buộc phải đạt mức "++".

Tổ chức xếp hạng cho biết việc bổ sung phân loại phụ này sẽ giúp phân biệt rõ hơn giữa các thị trường cận biên đang phát triển và các thị trường gặp giới hạn về tiếp cận, từ đó hỗ trợ các nhà đầu tư tổ chức trong việc phân bổ nguồn vốn một cách phù hợp hơn với mức độ rủi ro và tính thanh khoản.

6 quốc gia đầu tiên được đưa vào phân loại mới gồm Romania, Iceland, Slovenia, Estonia, Lithuania và Latvia. Đây đều là các thị trường có quy mô vốn hóa không lớn, thanh khoản tương đối khiêm tốn, nhưng đạt mức đánh giá cao về khả năng tiếp cận thị trường, mức độ ổn định pháp lý và tính minh bạch trong giao dịch, theo đánh giá của MSCI trong các báo cáo trước đó.

Trong danh sách này, Việt Nam, dù có quy mô vốn hóa lớn và thanh khoản cao so với nhóm cận biên, vẫn không được lựa chọn vào danh sách nâng cao.

Nguyên nhân bởi Việt Nam vẫn bị xem là thị trường có nhiều rào cản đối với dòng vốn nước ngoài, thể hiện ở việc bị chấm điểm thấp trong hàng loạt tiêu chí trọng yếu như hạn mức sở hữu nước ngoài, room còn lại cho nhà đầu tư ngoại, khả năng tự do hóa dòng vốn, cũng như các yếu tố liên quan đến thanh toán - bù trừ và cơ chế bán khống.

Việc không được xếp vào danh sách “Advanced Frontier Markets” không đồng nghĩa với việc Việt Nam bị hạ bậc hay thay đổi phân loại. Tuy nhiên, điều này cho thấy MSCI đang tiếp cận việc phân loại thị trường một cách chi tiết và nghiêm ngặt hơn, không chỉ dựa vào quy mô hay hiệu suất tăng trưởng, mà tập trung vào yếu tố cấu trúc thị trường.

Trước đó, Việt Nam từng được kỳ vọng sẽ sớm lọt vào danh sách theo dõi nâng hạng (watchlist) trong các kỳ xem xét hàng năm. Tuy nhiên, trong cả hai kỳ gần nhất là năm 2023 và 2024, MSCI đều không đưa Việt Nam vào danh sách này.

Hiện tại, Việt Nam vẫn được duy trì trong nhóm Frontier Markets. Tuy nhiên, việc không góp mặt trong danh sách nâng cao lần này là lời nhắc mạnh mẽ về sự cần thiết phải đẩy nhanh cải cách thể chế, hoàn thiện hạ tầng giao dịch, cũng như tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhà đầu tư nước ngoài nếu muốn cạnh tranh về thu hút dòng vốn với các quốc gia cùng khu vực.