Xóa bỏ thủ tục rườm rà, mở lối thông thoáng cho vận tải thủy nội địa

Theo đánh giá của Cục Hàng hải và đường thủy Việt Nam, việc yêu cầu làm thủ tục hành chính cấp phép cho các loại phương tiện này và nộp phí, lệ phí khi thực hiện thủ tục hành chính đã tạo gánh nặng hơn cho hoạt động quản lý, làm chậm tiến độ vận tải hàng hóa và hành khách.

Bên cạnh đó, thủ tục cấp giấy phép cho phương tiện vào cảng, bến thủy nội địa và việc kiểm tra phương tiện chưa tách bạch, gây khó khăn cho phương tiện để được vào, rời cảng, bến thủy nội địa xếp dỡ hàng hóa, đón trả hành khách, tiềm ẩn nguy cơ gây tham nhũng, tiêu cực.

Vì vậy, Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam đang lấy ý kiến cho Đề án nâng cao giải pháp quản lý nhà nước thay thế thủ tục hành chính cấp phép phương tiện thủy nội địa vào, rời cảng biển, cảng, bến thủy nội địa, khu neo đậu; việc miễn, giảm phí, lệ phí đối với phương tiện thủy nội địa vào, rời cảng biển, cảng, bến thủy nội địa, khu neo đậu.

Trong Đề án, Cục Hàng hải và đường thủy nội địa Việt Nam đề xuất thay vì duy trì các thủ tục hành chính rườm rà, việc quản lý phương tiện thủy sẽ được chuyển sang hình thức "thông báo và giám sát điện tử". Theo đó, Cục sẽ ứng dụng công nghệ hiện đại để quản lý và kiểm soát phương tiện thay cho thủ tục giấy tờ thủ công. Cảng vụ và các cơ quan chức năng địa phương có thể giám sát từ xa, không cần có mặt trực tiếp tại hiện trường cấp phép.

Các phương tiện sẽ được giám sát hành trình qua hệ thống định vị GPS và hệ thống nhận dạng tự động AIS, giúp xác định chính xác vị trí, hướng đi, tốc độ... Hệ thống điện tử sẽ được xây dựng để tiếp nhận thông tin từ phương tiện, có thể là ứng dụng di động hoặc cổng thông tin trực tuyến, giúp đơn giản hóa thao tác và tăng khả năng theo dõi theo thời gian thực. Thông tin được gửi thông qua các phương tiện như tin nhắn, fax, email, sóng VHF….

Trong đó, với phương tiện vận tải hàng hóa, phải thông báo trước ít nhất 2 giờ. Đối với phương tiện vận tải hành khách: phải thông báo trước ít nhất 1 giờ.

Đối với các phương tiện vận tải hành khách và hàng nguy hiểm, sẽ vẫn áp dụng những quy định bắt buộc như lập danh sách hành khách khi chở người; Mang theo Giấy phép vận chuyển hàng nguy hiểm trong hành trình; Tuân thủ nội quy, sắp xếp neo đậu đúng vị trí quy định tại cảng, bến.

Với phương thức này, Cục có thể bãi bỏ thủ tục hành chính cấp phép phương tiện thủy nội địa vào, rời cảng biển, cảng, bến thủy nội địa, khu neo đậu. Quy định này không bao gồm các phương tiện mang cấp VR-SB; phương tiện thủy xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh.

Cơ quan quản lý sẽ sử dụng thông tin này để lập Kế hoạch điều động phương tiện, công bố công khai trên trang thông tin điện tử, đồng thời chia sẻ với các lực lượng liên ngành để hỗ trợ kiểm tra, giám sát.

Điều này không chỉ giúp tiết kiệm nhân lực mà còn góp phần chuyển đổi số trong quản lý giao thông thủy nội địa, tiến tới xây dựng hệ thống giao thông thông minh, kết nối dữ liệu giữa tàu và bờ.

Việc cắt giảm thủ tục hành chính không đồng nghĩa với buông lỏng quản lý. Để đảm bảo an toàn, các cơ quan chức năng vẫn thực hiện hậu kiểm trong suốt hành trình của phương tiện. Đặc biệt là việc kiểm tra hành vi chở quá tải, vận chuyển hàng nguy hiểm hoặc các vi phạm an toàn đường thủy khác.

Cục cũng đề xuất cắt giảm khoản thu phí, lệ phí đối với phương tiện thủy nội địa vào, rời cảng biển, cảng, bến thủy nội địa, khu neo đậu tương ứng với các loại phương tiện được bãi bỏ thủ tục.

Cơ quan này tính toán, một năm, số lượt thủ tục hành chính có thể cắt giảm khi bãi bỏ thủ tục hành chính cấp phép vào, rời cảng, bến thủy nội địa cho phương tiện là 750.000 lượt, ước đạt mỗi lượt thủ tục hành chính được bãi bỏ thủ tục sẽ tiết kiệm được khoảng 80.000 đồng tiền phí trọng tải (tạm tính đối với phương tiện có trọng tải dưới 500 tấn, mức thu 165 đồng/ tấn). Như vậy, các doanh nghiệp có thể tiết kiệm khoảng 61,5 tỉ đồng chi phí tuân thủ thủ tục hành chính mỗi năm (chưa bao gồm chi phí đi lại, thuê nhân công thực hiện thủ tục).