Khai mở những thị trường giàu tiềm năng với rau quả Việt Nam

Theo hải quan, hai tháng đầu năm, xuất khẩu rau quả của Việt Nam đạt 687 triệu USD, giảm 15,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong số 30 thị trường nhập khẩu chính, Trung Quốc ghi nhận mức giảm mạnh nhất, chỉ đạt 306 triệu USD, giảm 39% - mức giảm sâu nhất từ trước đến nay. 

Nguyên nhân, mặt hàng chủ lực là sầu riêng bị ách tắc vì chất vàng O và cadimi. Trước những khó khăn của ngành rau quả, mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ trưởng Bộ Công thương nghiên cứu mở rộng thị trường xuất khẩu trái cây.

Trái ngược với Trung Quốc, xuất khẩu rau quả sang Mỹ tăng mạnh. Hai tháng đầu năm, thị trường Mỹ nhập khẩu rau quả từ Việt Nam đạt 101 triệu USD, tăng 65,5% so với cùng kỳ năm 2024. Điều này cho thấy cơ hội mở rộng thị trường của rau quả Việt Nam trên đất Mỹ.

Mỹ là một trong những thị trường tiềm năng nhất khi kim ngạch nhập khẩu rau quả năm 2024 đạt 60 tỷ USD. Mexico hiện là nhà cung cấp chính với con số lên đến 24 tỷ USD, nhưng việc Mỹ có thể đánh thuế lên hàng hóa Mexico lại mở ra cơ hội cho các nước khác, trong đó có Việt Nam. Năm 2024, rau quả Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ đạt 463 triệu USD, xếp thứ 15 trong danh sách nguồn cung.

Ngoài thị trường Mỹ, khu vực Đông Á với Hàn Quốc và Nhật Bản đều là những thị trường rất tiềm năng. Cụ thể năm 2024, Hàn Quốc nhập khẩu rau quả từ Việt Nam với giá trị 315 triệu USD, tăng 39%. Đây cũng là thị trường nhập khẩu rau quả Việt Nam đứng thứ 3 thế giới chỉ sau Trung Quốc và Mỹ. Hay như thị trường Nhật Bản đứng ở vị trí thứ 5 với 203 triệu USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm trước. Trong 2 tháng đầu năm nay, thị trường Nhật Bản tiếp tục tăng trưởng 23%.

Trong khu vực Đông Nam Á, Thái Lan là nước nhập khẩu rau quả lớn thứ 4 của Việt Nam trong năm 2024 đạt 278 triệu USD tăng 74%, nhưng đây cũng là nước có sự tương đồng với rau quả Việt Nam nên về lâu dài cơ hội thực sự không lớn. Thời gian qua, Thái Lan chủ yếu tăng nhập khẩu sầu riêng đông lạnh của Việt Nam về để tái xuất.

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, nhận định xuất khẩu sang các thị trường lớn nhìn chung vẫn khả quan, nhưng sự sụt giảm mạnh từ Trung Quốc kéo toàn ngành đi xuống. 

Để khôi phục xuất khẩu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang siết chặt kiểm soát chất lượng, đảm bảo đáp ứng yêu cầu kiểm dịch thực vật của các nước nhập khẩu. Đồng thời, cơ quan chức năng cũng chủ động giám sát, cảnh báo và xử lý nghiêm các vi phạm nhằm nâng cao uy tín nông sản Việt Nam.

Ngoài ra, các cuộc đàm phán đang được cơ quan quản lý tiến hành để tháo gỡ rào cản kỹ thuật, mở rộng thị trường tiêu thụ và đảm bảo sự phát triển bền vững cho ngành xuất khẩu rau quả.