Mỗi tháng Việt Nam nhập khẩu 1 tỷ USD hàng từ sàn thương mại điện tử

Trả lời câu hỏi chất vấn của các đại biểu tại Kỳ họp 7 Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết hoạt động thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam đang phát triển nhanh chóng với mức tăng bình quân 20-25%/năm, thuộc nhóm 5 nước dẫn đầu thế giới về tốc độ tăng trưởng. Quy mô TMĐT đạt trên 20 tỷ USD/năm, chiếm 8% tổng doanh thu hàng hóa tiêu dùng cả nước.

Tuy vậy, trong thương mại điện tử Việt Nam phải đối mặt 3 thách thức rất lớn: người tiêu dùng phải đối mặt với việc mất an toàn dữ liệu cá nhân; hàng giả, hàng kém chất lượng; tính an toàn chưa được kiểm soát chặt chẽ đã và đang bao vây, ảnh hưởng đến cả doanh nghiệp sản xuất cũng như người tiêu dùng; việc thất thu thuế còn tỉ lệ đáng kể.

Ông Diên cho hay, việc bảo vệ an toàn dữ liệu cá nhân, đúng là có tình trạng lộ, lọt trong việc mua bán, chiếm đoạt dữ liệu cá nhân trên môi trường mạng.

Thời gian qua, Bộ Công Thương nhận định rõ vấn đề này và nghiên cứu, tham mưu Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật Bảo vệ người tiêu dùng năm 2024 và Nghị định 55 để hướng dẫn thi hành luật, trong đó có bổ sung việc tổ chức và cá nhân trong việc bảo vệ thông tin người tiêu dùng như xây dựng quy tắc bảo vệ thông tin, bảo đảm an toàn, an ninh người tiêu dùng. Luật này có hiệu lực từ 1/7/2024, hy vọng sẽ góp phần khắc phục tình trạng trên.

Thời gian tới, ông Diên cho biết Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, đặc biệt Bộ Công an trong việc xây dựng Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, bảo đảm quy định pháp luật, toàn diện trong đó có lĩnh vực thương mại điện tử; đẩy mạnh truyền thông về các quy định mới của pháp luật.

Bên cạnh đó, yêu cầu các tổ chức, cá nhân kinh doanh tuân thủ xây dựng quy tắc bảo vệ thông tin và yêu cầu các sàn giao dịch thương mại điện tử phải công khai chính sách bảo vệ thông tin cá nhân của người tiêu dùng.

Về hàng giả, hàng kém chất lượng, riêng trong năm 2023, đã tiếp nhận và gỡ bỏ hơn 18.000 sản phẩm và chặn hơn 5.000 gian hàng vi phạm các quy định của pháp luật hiện hành. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ về nguồn gốc xuất xứ, tránh hàng giả, hàng kém chất lượng qua thương mại điện tử.

"Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành xem xét ban hành nghị định về quản lý hải quan với hoạt động xuất nhập khẩu qua thương mại điện tử. Theo đó tách bạch giữa hàng hóa thông thường với hàng hoá thương mại điện tử để tăng cường quản lý người bán nước ngoài qua kênh này", Bộ trưởng thông tin.

Bên cạnh đó, Bộ cũng đề xuất bãi bỏ quy định miễn thuế VAT đối với hàng hóa nhập khẩu giá trị nhỏ để tránh tình trạng hàng nhập khẩu qua TMĐT cạnh tranh với hàng trong nước mà không bị áp thuế.

Theo quy định hiện hành, hàng hóa giá trị nhỏ dưới 1 triệu đồng không phải chịu thuế nhập khẩu và thuế VAT. Qua theo dõi 4 sàn TMĐT lớn mà người bán nước ngoài đang khai thác, Bộ Công Thương ghi nhận trên dưới 1 tỷ USD/tháng giá trị hàng nhập khẩu qua kênh TMĐT. Nếu không điều chỉnh lỗ hổng này sẽ bị thất thoát lượng thuế lớn.

Đối với giải pháp chống thất thu thuế, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết theo thống kê, số thu thuế trong lĩnh vực TMĐT của năm 2023 tăng trên 16% so với năm 2022. Tuy nhiên, Bộ trưởng thừa nhận vẫn còn tình trạng thất thu thuế trong lĩnh vực này.

Trên thực tế, Bộ Công Thương đã phối hợp với ngành thuế và Bộ Tài chính xây dựng cơ sở dữ liệu của hơn 900 website và gần 300 ứng dụng sàn giao dịch TMĐT để thực hiện rà soát và tăng cường quản lý thuế.

Thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ sở dữ liệu dùng chung và chia sẻ liên thông với các bộ ngành liên quan để phục vụ công tác quản lý thuế và hải quan; khẩn trương hoàn thành kết nối hệ thống giữa cơ quan chức năng của Bộ Công Thương và Tổng cục thuế để trao đổi dữ liệu các website ứng dụng TMĐT bán hàng trong tháng 6...