Nghệ An: Nhận diện khó khăn, củng cố niềm tin tăng trưởng

Niềm tin trên có được do những quyết sách cải cách mạnh mẽ của từ Trung ương đến địa phương trong thời gian gần đây. Trong đó, đáng chú ý là Nghị quyết số 68 mà Bộ Chính trị ban hành đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của kinh tế tư nhân; đồng thời mở ra cơ hội bứt phá, tạo động lực thúc đẩy doanh nghiệp trong nước nói chung và Nghệ An nói riêng phát triển.

Chưa kể, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đi vào vận hành, hoạt động sẽ phần nào giúp cộng đồng doanh nghiệp Nghệ An giảm bớt tầng nấc trung gian và các thủ tục hành chính. Qua đó, chủ động hơn trong việc đưa ra chiến lược sản xuất, kinh doanh trong thời gian tới.

Còn nhiều khó khăn, thách thức

Phát triển doanh nghiệp cả về số lượng và chất lượng, với trọng tâm phát triển về chất lượng là chủ trương của tỉnh Nghệ An trong nhiều năm trở lại đây. Những người đứng đầu tỉnh luôn kỳ vọng các doanh nghiệp đóng trên địa bàn nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập kinh tế quốc tế; đồng thời khuyến khích, tạo điều kiện để các doanh nghiệp mở rộng liên kết, tham gia tích cực vào chuỗi giá trị các hàng hoá và dịch vụ trong nền kinh tế của tỉnh.

Tuy nhiên, tình hình kinh tế Nghệ An trong nửa đầu năm 2025 lại diễn ra trong bối cảnh kinh tế thế giới gặp nhiều biến động, chính sách thuế quan của Mỹ đã làm đảo lộn chuỗi cung ứng toàn cầu, gây lạm phát và đe doạ tăng trưởng kinh tế thế giới. Thực trạng trên đã phần nào gây tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp trong nước nói chung và Nghệ An nói riêng.

Theo số liệu mà Chi cục Thống kê tỉnh Nghệ An vừa công bố, luỹ kế 6 tháng đầu năm 2025, toàn tỉnh có 1.454 doanh nghiệp thành lập mới, tăng 42,69% so với cùng kỳ năm 2024; với tổng số vốn đăng ký thành lập hơn 12.200 tỷ đồng, giảm 16,13%. Số chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh thành lập mới là 1.034 đơn vị, tăng gấp 2,4 lần so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong khi đó, ở chiều ngược lại, số doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng hoạt động vẫn đang ở mức cao với 1.145 doanh nghiệp, tăng 6,71% so với cùng kỳ. Đặc biệt, số doanh nghiệp đã giải thể là 214 đơn vị, tăng 53,96%; số chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh đã giải thể hơn 170 đơn vị, tăng 39,52% so với cùng kỳ năm ngoái.

Điều này cho thấy hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp Nghệ An trong bối cảnh hiện nay vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Một số chuyên gia lý giải là do tình hình thế giới vẫn còn nhiều bất ổn đã tác động sâu sắc đến hoạt động sản xuất, tiêu dùng trong nước nói chung, Nghệ An nói riêng. Bên cạnh đó là khả năng hấp thụ vốn kém, năng lực quản trị yếu, sức cạnh tranh thấp đã buộc không ít doanh nghiệp phải chọn phương án thoái lui khỏi thị trường...

Còn ở góc độ doanh nghiệp, theo kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các đơn vị ngành công nghiệp chế biến, chế tạo Nghệ An cho thấy, 2 khó khăn lớn nhất mà các doanh nghiệp gặp phải vẫn là việc tìm kiếm và mở rộng thị trường đầu ra cho các sản phẩm hàng hoá. Cụ thể, có 58,06% doanh nghiệp nói rằng họ đang gặp khó khăn do nhu cầu thị trường trong nước vẫn còn ở mức thấp và 56,99% doanh nghiệp gặp khó khăn do tính cạnh tranh của hàng hoá trong nước ngày càng cao.

Ngoài 2 yếu tố trên, doanh nghiệp chế biến, chế tạo Nghệ An cho biết, các khó khăn khác ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh đến từ thiết bị công nghệ còn lạc hậu (27,96%), không tuyển được lao động theo yêu cầu (27,96%), khó khăn về tài chính (25,81%), thiếu nguyên, nhiên, vật liệu (23,66%), tính cạnh tranh của hàng nhập khẩu cao (19,35%), nhu cầu thị trường quốc tế thấp (18,28%), lãi suất vay vốn cao (17,2%),…

Củng cố niềm tin tăng trưởng

Khó khăn là vậy, tuy nhiên, xét về bức tranh tổng thể của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo Nghệ An thì lại ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực khi liên tục tăng trưởng qua từng tháng và trở thành động lực tăng trưởng chính của toàn tỉnh trong nửa đầu năm 2025. Cụ thể, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo có mức tăng 11,44%, đóng góp 1,43 điểm phần trăm vào tốc độ tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn tỉnh.

Qua cuộc khảo sát đối với một số doanh nghiệp thuộc ngành chế biến, chế tạo do Chi cục Thống kê tỉnh Nghệ An thực hiện mới đây cho thấy, có 77,42% doanh nghiệp nhận định tình hình sản xuất, kinh doanh quý II/2025 ổn định và tốt hơn so với quý I/2025. Đáng chú ý khi dự kiến về quý tiếp theo, có 80,65% doanh nghiệp lạc quan cho rằng hoạt động sẽ đi vào ổn định và tốt hơn nữa; trong khi đó chỉ có 19,35% doanh nghiệp dự báo tình hình sẽ khó khăn so với quý trước.

Ông Nguyễn Hữu Duyên - Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Vilaconic nhận định: Những tháng tới đây là giai đoạn quan trọng đối với doanh nghiệp, là khoảng thời gian tăng trưởng sản xuất khi nhu cầu tiêu dùng của các nước trên thế giới tăng cao. Các đơn hàng lớn liên tục đổ về vào dịp này đã khiến hoạt động sản xuất của công ty trở nên sôi động hơn, nhằm đáp ứng kịp thời, đúng tiến độ cho các đối tác, khách hàng nước ngoài.

"Riêng ở trong nước, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đi vào vận hành, hoạt động đã phần nào giảm bớt các thủ tục hành chính, giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong việc xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh trong thời gian tới. Ngoài ra, cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái được các cấp chính quyền, ngành chức năng thực hiện quyết liệt sẽ phần nào thúc đẩy doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất…" - ông Nguyễn Hữu Duyên chia sẻ.

Bên cạnh các thuận lợi trên, không thể không nói đến những quyết sách cải cách mạnh mẽ của từ Trung ương đến địa phương trong thời gian gần đây. Trong đó, đáng chú ý là Nghị quyết số 68 mà Bộ Chính trị ban hành đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của kinh tế tư nhân; đồng thời mở ra cơ hội bứt phá, tạo động lực thúc đẩy doanh nghiệp trong nước nói chung và Nghệ An nói riêng phát triển.

Cũng bởi vậy, ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW, Tỉnh ủy Nghệ An đã khẩn trương xây dựng Kế hoạch số 358-KH/TU, xác định rõ quan điểm chỉ đạo xuyên suốt: phát triển kinh tế tư nhân là một nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách và chiến lược lâu dài; là điều kiện quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu phát triển nhanh và bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế tỉnh trong kỷ nguyên mới.

Cụ thể, Kế hoạch của Tỉnh uỷ nêu rõ: Việc triển khai Nghị quyết 68 không chỉ đơn thuần là một đợt sinh hoạt chính trị, mà còn là động lực khơi thông tư duy đổi mới, khát vọng vươn lên, khơi dậy tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong mỗi cán bộ, đảng viên, doanh nghiệp và toàn dân. Trên tinh thần đó, các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương được giao nhiệm vụ cụ thể, rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm; đồng thời nhấn mạnh yêu cầu triển khai nghiêm túc, đồng bộ, sâu rộng và phù hợp thực tiễn của từng địa phương.

Với tầm nhìn dài hạn, tỉnh Nghệ An đặt ra mục tiêu đến năm 2030 sẽ có khoảng 30.000 - 32.000 doanh nghiệp hoạt động (hiện nay là gần 16.000), đóng góp khoảng 50 - 60% GRDP toàn tỉnh, giải quyết việc làm cho khoảng 85% lao động, và đặc biệt tốc độ tăng trưởng kinh tế tư nhân đạt 10 - 12%/năm. Đây là những con số không chỉ thể hiện kỳ vọng tăng trưởng mạnh mẽ, mà còn là minh chứng cho quyết tâm chính trị và niềm tin chiến lược của tỉnh đối với vai trò của kinh tế tư nhân trong giai đoạn tới.

Điểm đáng chú ý, Kế hoạch triển khai Nghị quyết 68 tại Nghệ An là nhấn mạnh đến vai trò của đội ngũ doanh nhân. Tỉnh cam kết đồng hành, tạo điều kiện để doanh nhân phát huy vai trò trong quản trị đất nước, tham gia các cơ quan dân cử, tổ chức chính trị - xã hội, phản biện chính sách, đóng góp sáng kiến phát triển… Đặc biệt, Nghệ An xác định xây dựng đội ngũ doanh nhân có tâm, có tầm, bản lĩnh, tư duy chiến lược, đạo đức kinh doanh và tinh thần dân tộc là yếu tố cốt lõi để thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân bền vững.

Nghị quyết số 68 đã mang đến các ưu đãi đột phá như miễn giảm thuế phí và cắt giảm thủ tục hành chính, đặc biệt trong các lĩnh vực chiến lược như công nghệ, chuyển đổi số, năng lượng tái tạo và sản xuất xanh. Những chính sách này không chỉ giúp doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp FDI đóng trên địa bàn tỉnh Nghệ An tự tin phát triển mà còn tạo động lực để vươn mình lớn mạnh hơn nữa trong thời gian tới.